De Vlaams-Luxemburgse bank KB Lux was gedurende 17 jaar de centrale witwasbank van het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime. Via KB Lux werden in die periode minstens 7, wellicht 22 miljard euro aan fondsen anoniem gemaakt om te worden gebruikt voor wapenaankopen voor Zuid-Afrika, in overtreding van het wapenembargo dat de VN afkondigde tegen het apartheidsregime in 1977. Onderzoeker Hennie van Vuuren legde deze systeemcorruptie voor aan Christian Weyer, onder meer gewezen voorzitter van Banque Paribas Suisse in Genève. Die is duidelijk: gezien de omvang van het systeem moeten de voorzitter en CEO van KB Lux van dit alles op de hoogte zijn geweest. KB Lux was in handen van een aantal belangrijke Vlaamse families.
De illegale wapenaankopen voor Zuid-Afrika gebeurden vanaf de achtste verdieping van het Zuid-Afrikaans ambassadegebouw in Parijs. Organisator was de Zuid-Afrikaanse wapenleverancier Armscor. Die werkte nauw samen met KB Lux. Specialisten van de Luxemburgse bank zetten offshore vennootschappen op in Panama en Liberia. 850 anonieme rekeningen van KB Lux werden gebruikt om geld te versassen en anoniem te maken.
In zijn boek ‘Apartheid Guns and Money – A tale of profit’ verzamelde Hennie van Vuuren een onthullende hoeveelheid feiten over deze systeem corruptie. Wekelijks was er overleg tussen Armscor en KB Lux. Er werden afspraken gemaakt over cash transacties. Er werden nieuwe offshore vennootschappen opgericht. Er werden certificaten vervalst voor aflevering van oorlogswapens. Tien jaar lang passeerde er wekelijks om en bij 15 miljoen dollar vanuit Zuid-Afrika over KB Lux. “Le groupe special” werden de kaderleden van Armscor genoemd door de bankiers van KB Lux.
“Nadat ik alle documenten heb gezien is het mijn opinie dat gezien de continuïteit, het volume en de gevoeligheid van deze betalingen voor Armscor, deze feiten zeker bekend moeten zijn geweest aan het senior management van KB Lux, inclusief de voorzitter en de CEO.”
In zijn boek noemt van Vuuren André Vlerick een belangrijke figuur in dit kader. Vlerick was een sleutelfiguur in het aandeelhouderschap van KB Lux. In 1975 is André Vlerick samen met zijn echtgenote te gast op de eedaflegging van Nico Diederichs, de nieuwe president van Zuid-Afrika. Hij is er in goed gezelschap van onder meer Fernand Collin en Luc Wauters, respectievelijk ere-voorzitter en voorzitter van Kredietbank. Maar er zijn nog opmerkelijk gasten zoals de Duitse mediamagnaat Axel Springer en zijn collega Rupert Murdoch, samen met een schare uitgelezen Europese bankiers. In 1983 ontmoet Vlerick de Zuid-Afrikaanse leider PW Botha. Ze maken samen een filosofische analyse van de apartheid. Een jaar eerder was Vlerick op bezoek in Johannesburg. Hij werd er ontvangen en gegidst door Leendert Dekker. Die laatste was van 1977 tot 1979 CEO van de wapenhandelaar Armscor. Daarna verkast hij naar de Zuid-Afrikaanse ambassade in Parijs waar hij samen met KB Lux het witwascircuit voor Armscor opzet. Nog later wordt hij de vertegenwoordiger van KB Lux in Johannesburg.
Hennie van Vuuren legt alle documenten over de systeem corruptie ook voor aan Christian Weyer, 35 jaar lang bankier, op het einde van zijn carrière voorzitter van Banque Paribas Suisse in Genève. “Nadat ik alle documenten heb gezien is het mijn opinie dat gezien de continuïteit, het volume en de gevoeligheid van deze betalingen voor Armscor, deze feiten zeker bekend moeten zijn geweest aan het senior management van KB Lux, inclusief de voorzitter en de CEO.”, zo zegt hij on the record. Dat moet zeker zo zijn geweest wanneer we weten dat het Groot-Hertogdom al in 1977 aan de VN Veiligheidsraad bevestigde het wapenembargo tegen Zuid-Afrika te zullen ondersteunen.
Vandaag maken twee Zuid-Afrikaanse NGO’s bekend dat ze bij de OESO klacht indienen tegen KB Lux en KBC. Ze willen dat beide banken verantwoording afleggen voor de rol die ze hebben gespeeld bij het in stand houden van het apartheidsregime en het doorbreken van het VN-wapenembargo.
