Veel Rijkste Belgen zijn actief op cultureel vlak, als sponsor, als mecenas of gewoon als investeerder. Soms is het daarbij handig het nuttige aan het aangename te koppelen. Een positie als sponsor kan ook leiden tot de creatie van een nieuw netwerk. De Rijkste Belgen ontrafelt op regelmatige tijdstippen dergelijk netwerk. Wie ontmoet wie op welke plaatsen. Vandaag zitten we met de Fondation Bernheim bij de rijkste families die hun vermogen opbouwden met de grootwarenhuizen GB-Inno-BM, met tentakels tot in de PS en de universitaire wereld.
Emile Bernheim werd geboren in 1886 en kreeg in het begin van de jaren 1920 de leiding over l’Innovation, een van de eerste Belgische grootwarenhuizen, dat zijn familie had opgericht in 1897. Hij bouwt l’Innovation uit tot de grootste Belgische distributeur door de fusie met de groep Bon Marché van de familie Vaxelaire.
Bij zijn overlijden in 1985 zijn er geen directe nakomelingen en belast hij in zijn testament de Fondation Bernheim met de opdracht om het mecenaat verder te zetten dat hij zelf opstartte: innovatie op sociaal en economisch vlak, educatie en vorming, cultuur en onderzoek en het ijveren voor vrede. De Fondation krijgt een vermogen mee van 60 miljoen euro.
Emile Bernheim: “De goederen die men verwerft vormen in mijn ogen veeleer een lening van de samenleving aan het individu, dan een eigendom dat hem definitief en onaantastbaar toekomt. Daarom hoort bij iemands overlijden het geheel of een gedeelte van zijn goederen terug te keren naar de gemeenschap, of haar ten dienste te worden gesteld.”
Bestuurders van de Fondation Bernheim
Voorzitter van de Fondation Bernheim is vanaf 1 januari 2017 Raymond Vaxelaire, afstammeling van de familie die de groep Bon Marché oprichtte. Vaxelaire moest wel ondergaan hoe de grootste Belgische distributeur GB-Inno-BM langzaam marktaandeel verloor en ultiem in Franse handen terecht kwam.
Vaxelaire volgt als voorzitter Françoise Thys-Clément, een merkwaardige vrouw die vele posten bekleedde. Thys-Clément was onder meer rector van de Franstalige universiteit ULB, expert voor de OESO en voorzitter van de Brusselse Erasmus-ziekenhuizen. Ze kreeg de titel van barones maar gebruikt die niet publiek.
Jean-Pierre Bizet is bestuurder van de Fondation Bernheim. Tot 2013 was hij CEO van de groep D’Ieteren, in handen van de gelijknamige familie.
Robert Tollet is een vertrouweling van de Waalse socialistische partij PS. Zo zetelde hij onder meer voor de PS in het Planbureau. Hij was ook voorzitter van de ULB. Tollet is baron benoemd.
Christine Boël is de dochter van de Franse diplomaat Maurice Schumann, destijds adviseur van de Franse generaal De Gaulle. Ze is specialist in het fondsen werven voor het goede doel.
Laurent Busine is de directeur van het cultureel centrum Le Grand Hornu en van het MAC’s (Musée des Arts Contemporains), gelegen in het midden van het Terrilgebergte (La Chaine au Terrils) van de Borinage, ten zuiden van de stad Bergen. Busine is kunsthistoricus (ULB) en was van 1983 tot 2002 directeur van de tentoonstellingen in het Palais des Beaux Arts van Charleroi.
Edouard Delruelle is professor filisofie aan de Universiteit van Luik. Ttot 2013 was hij co-directeur van het Centrum voor Gelijkheid van Kansen. Hij is ook expert van de Waalse minister Claude Malcourt (PS).
Mathias Dewatripont is professor aan de ULB en directeur van de Nationale Bank.
André Farber is professor aan de ULB en de Solvay School.
François Ost is professor economie aan de UCL (Louvain-la-Neuve).
Jean-Louis Six is prof Filosofie aan de ULB en is eveneens verbonden aan de Europese Bank voor Wederopbouw.
Na studies sociale wetenschappen aan de ULB, werd de Joodse Simone Susskind actief bij het Centre Communautaire Laïc Juif. Later werd ze de voorzitster van de organisatie. Intussen werd ze politiek actief bij de PS en sinds 2000 is zij lid van het bureau van de partij. Ook werkte ze een tijdje op het kabinet van toenmalig minister van Justitie Laurette Onkelinx. In 2014 werd ze verkozen in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement.
Françoise Tulkens (Brussel, 12 september 1942) is een Belgisch hoogleraar, rechtsgeleerde en rechter. Tulkens is hoogleraar emeritus aan de UCL. Ze werd in 1998 verkozen als Belgisch rechter aan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Haar mandaat liep tot 12 september 2012. Ze is sinds 15 december 2011 de voorzitter van de raad van bestuur van de Koning Boudewijnstichting in opvolging van het vierjarig mandaat van Peter Piot.
Baudouin Velge is telg van de controlerende families van de staaldraadgroep Bekaert.
