De coöperanten van de burgerbeweging NewB hebben zaterdag tijdens een algemene vergadering het licht op groen gezet om zo snel mogelijk een licentieaanvraag als kredietinstelling in te dienen. De coöperatieve organisatie onderhandelt daarover met de Nationale Bank. Volgens waarnemer Rik Van Cauwelaert is het project gedoemd om te mislukken. De cijfers spreken alvast in het nadeel van de coöperanten. NewB kijkt aan tegen een verlies van 7 miljoen euro en de waarde van hun aandelen halveerde van 20 tot 10 euro per aandeel. Volgens Van Cauwelaert hebben de coöperanten niets begrepen van het Arco-verhaal. Wij geven Van Cauwelaert gelijk: de ambitie van NewB lijkt echt wel op een naïeve kamikazepoging.
NewB heeft al jaren de ambitie om een ethische bank te worden, gesteund door middenveldorganisaties en vakbonden. Tot nu toe geeft de organisatie enkel nog maar een prepaid kredietkaart uit en is ze voorzichtig begonnen met autoverzekeringen. Om echt te bankieren is echter een banklicentie nodig. NewB waagt binnenkort een poging om aan de voorwaarden te voldoen. Het gaat duidelijk om een poging. Er wordt vers geld opgehaald maar dat geld wordt apart geparkeerd. Wanneer de aanvraag mislukt, worden de fondsen terugbetaald.
Van Cauwelaert: “Het coöperatieve bankavontuur dreigt al te ontsporen nog voor het vertrek uit het station.”
Volgens sommigen is die mislukking gegarandeerd. Eén daarvan is de politieke columnist Rik Van Cauwelaert. “Sommigen lijken geen lessen te hebben getrokken uit de Arco-episode.”, zo schrijft hij in de Tijd. “Want opmerkelijk genoeg vormt het sociaal middenveld de ruggengraat van NewB. Naast ngo’s als Greenpeace, Fairfin en Oxfam, zetten organisaties uit ABVV/FGTB- en ACV/CSC-hoek zich achter het initiatief. Maar het coöperatieve bankavontuur dreigt al te ontsporen nog voor het vertrek uit het station.”
Basisstelling van Van Cauwelaert is dat de basis van NewB te smal is om te slagen. De coöperatieve telt naar eigen zeggen 52.000 coöperanten waaronder 153 organisaties en drie institutionele beleggers. Twee jaar geleden trad de Franse verzekeringsgroep Monceau Assurances met 10 miljoen euro in het kapitaal van NewB.
Die basis mag dan misschien wel breed zijn in volume, in geld valt dat lelijk tegen. De bankwereld wordt dezer dagen gedomineerd door een combinatie van te veel kredieten en digitale operationele uitdagingen. Wij zien geen maatschappelijk draagvlak dat breed genoeg is om op dit moment een nieuw initiatief levensvatbaar in de markt te zetten.