De Belgisch-Russische staalgroep NLMK Belgium Holdings heeft 160 miljoen euro verlies weggeboekt door zijn kapitaal te verminderen van 510 naar 350 miljoen euro. Het verlies dekt de situatie af tot eind november 2024. In september vorig jaar werd al 84 miljoen euro verlies weggeboekt. NLMK Belgium Holdings heeft als belangrijkste dochters de staalfabrieken in Clabecq en La Louvière. Telkens 49 % van het bedrijf is in handen van respectievelijk de Russische oligarch Vladimir Lisin en de Waalse overheid. De fabrieken walsen half afgewerkt staal dat goedkoop geleverd wordt door Rusland. In het kader van de sancties tegen Rusland gaf Europa het bedrijf de tijd tot september 2028 om een andere leverancier te vinden voor de Russische halffabrikaten. In het Waals parlement verklaarde minister van Economie, Pierre-Yves Jeholet (MR) dat het aantrekken van andere leveranciers van ruw staal geen oplossing is. De enige oplossing is de bouw in Europa van een elektrisch aangedreven staalfabriek, een investering van 500 miljoen euro. De oorlog in Oekraïne maakt het onzeker of de Russen kunnen participeren in zo’n project.
NLMK levert het afgewerkt staal voor een deel terug aan Rusland. Oekraïne beschuldigt het bedrijf er van dat het daarmee de Russische wapenindustrie steunt, iets wat het bedrijf ten stelligste ontkent. De Waalse overheid waarschuwde eerder al voor een sociaal bloedbad indien de groep zijn activiteiten stopzet. In België werken 1.150 mensen voor de groep. Volgens de eerste analyses die het management van de NLMK-groep in België en de publieke aandeelhouder Wallonie Entreprendre hebben uitgevoerd om een oplossing te vinden, is één ding duidelijk: zonder de bouw van een elektrische staalfabriek op Europees grondgebied komt de levensvatbaarheid van het bedrijf in gevaar.
Dat heeft alles te maken met de eigenheid van de Europese markt waar de markt voor staalplakken niet erg gediversifieerd is. Rusland en Oekraïne zijn historisch goed voor 90% van de Europese import. De huidige Europese productiecapaciteit aan ruw staal is ook onvoldoende om aan de behoeften van de walserijen te voldoen. Komt daarbij dat NLMK tegen 2050 koolstofvrij moet produceren. Theoretisch ligt de oplossing van een elektrische staalfabriek voor de hand. Toch roept dat ook een aantal vragen op. Bijvoorbeeld waar de nieuwe fabriek moet worden gebouwd. “Hij zou in Europa kunnen staan of in een land waar er meer groene stroom en meer zon is. De prijs van energie, vooral elektriciteit, is een belangrijke factor. Als een elektrische staalfabriek nu niet rendabel is in Europa vanwege de lage kosten van koolstof, dan zal dat over 4 of 5 jaar anders zijn,” aldus Jeholet in het parlement. Daarbij zal de financiële steun van de overheid, Europees of lokaal, doorslaggevend zijn. Blijft dan de vraag wat de plaats is van de Russen in dit project.
