Europese luchtvaart autoriteiten leggen een verbod op aan vliegtuigmaatschappijen om passagiers met de Russische nationaliteit te vervoeren. Ook wanneer ze een dubbele nationaliteit hebben, waaronder de Russische, krijgen ze geen toestemming. Opmerkelijk is dat Frankrijk ook passagiers met de Bulgaarse, Cypriotische of Maltese nationaliteit dubbel wil controleren vooraleer ze toestemming te geven om gebruik te maken van een lijnvlucht of een private vlucht. Die drie Europese landen ‘verkopen’ paspoorten, zogenaamde ‘gouden visa’, aan buitenlandse investeerders. Alles wat van ver of van dichtbij te maken heeft met Rusland wordt beschouwd als verdacht en moet worden gemeld.
Cyprus en Malta zijn van oudsher belastingparadijzen waar Russische vermogens vriendelijk werden ontvangen. Maar dat waren ook Londen, Monaco en tal van Zwitserse steden. Bulgarije, Malta en Cyprus bieden of boden wel de kans om een ‘gouden visa’ te kopen. Het gaat dan om visa die worden uitgereikt aan buitenlanders die investeren in het land. Veel Russen hebben gebruik gemaakt van die mogelijkheid om zich veiligheidshalve precies in te dekken tegen wat nu aan het gebeuren is in hun moederland.
Wie een Bulgaars paspoort wil, kan kiezen voor de zogenaamde ‘fast track’ of snelle oplossing. Die moet in een periode van twee jaar twee keer 500.000 euro investeren in een Bulgaars staatsfonds. Wie investeert in een bedrijf genoteerd op de Bulgaarse beurs moet meer betalen, al is niet duidelijk over welke bedragen het dan gaat. De investering van een miljoen euro moet vier jaar worden aangehouden. Na twee jaar wordt het paspoort uitgereikt aan het volledig gezin van de aanvrager. Met dat paspoort kan dan vrij worden gereisd in bijna 200 landen. Cyprus en Malta hebben gelijkaardige systemen om een paspoort te verwerven. In Malta krijg je de nationaliteit wanneer je 750.000 euro investeert en één jaar verblijft in het land of 600.000 euro wanneer je er drie jaar verblijft. In Cyprus moest je 2 miljoen euro investeren in vastgoed, geld dat vanuit het buitenland moest worden overgeschreven. Daarbovenop moest je 200.000 euro doneren aan een staatsfonds. Wil je je partner meenemen dan kostte dat nog eens 500.000 euro. In principe moest je ook een papieren blanco strafregister hebben.
In principe dus. In Cyprus bleek dat daarmee nogal los werd omgesprongen. Nadat de Griekse pers het corrupt gebruik van de visa aanklaagde, brak een klein schandaal uit en werd het programma op het Grieks-Turkse eiland stop gezet. Er waren toen al 6.770 paspoorten uitgereikt. Enkele tientallen daarvan werden ingetrokken na nieuwe controles. Ook Portugal reikt ‘gouden visa’ uit gekoppeld aan verblijfsvergunningen. De voorbije 10 jaar maakten daar 431 Russen gebruik van. De overgrote meerderheid, 5.053 namelijk, ging naar Chinezen. Het Europees parlement riep eerder al tevergeefs op om het gebruik van ‘gouden visa’ te verbieden. ‘Gouden visa’ zijn een voorbeeld van de kortzichtige politiek van Europese lidstaten die nu oogsten wat ze hebben gezaaid, zo klinkt het.
