Hoe kan je het vermogen in kaart brengen van de 56-jarige Roman Abramovich? Daar heb je eigenlijk een heel leger financiële spionnen en analisten voor nodig. Wanneer ze dat werk doen zullen ze regelmatig in België komen, maar vooral in Londen en Israël. De meest verwante zakenpartner van Abramovich is de Amerikaans-Russische miljardair Evgeny Markovich Shvidler, Eugène voor de vrienden. Het is moeilijk uit te maken wie wat bezit tussen die twee mannen. Wel duidelijk is dat Shvilder Joods is en aansluit bij een belangrijk Joods netwerk. De voetbalmakelaar Pini Zahavi is een belangrijke pion in dat netwerk. En dat brengt ons naadloos bij de vreemde voetbalploeg Moeskroen. Roman Abramovich, die zelf ook de dubbele Israëlische nationaliteit heeft, zoekt ondertussen rust op het Caraïbische eiland St Barth waar hij zijn investeringen stroomlijnt via de makelaar Christian Wattiau. Zijn 29-jarige zoon Arkadiy treedt ondertussen in de voetsporen van zijn vader. Die voetsporen zijn alvast goed bewaakt. De kinderen van Roman Abramovich komen nergens zonder lijfwachten. Elke dag volgen ze een andere route naar school.
Waar komt die wereldvreemde naïviteit vandaan wanneer het gaat om investeerders in voetbalploegen? Neem nu de Belgische tweedeklasser Moeskroen. Die was zes maanden lang in handen van de Thaise ondernemer Pairoj Piempongsant, op papier dan toch. Want Piempongsant was nooit te zien in de Belgisch-Franse grensstad. In 2020 werd hij opgevolgd door de Luxemburger Gérard Lopez. Dat was al iets duidelijker. Lopez investeert in de Russische energiemarkt. Hij is onder meer voorzitter van het Zweedse Rise Capital, een bedrijf dat wordt gecontroleerd door de Russische zakenman Igor A. Snegurov en dat investeert in publiek-private samenwerkingen met een focus op Russische infrastructuurprojecten. Eén van de vaste partners daarbij is de groep Gazprom. Van Lopez wordt gezegd dat hij ook al mocht ontbijten met de Russische president Vladimir Poetin. In Moeskroen was Lopez welgeteld één keer te zien.
In 2018 werd de Joodse voetbalmakelaar Pini Zahavi door de de Brusselse onderzoeksrechter Michel Claise in verdenking gesteld van onder meer witwassen en schriftvervalsing. Zahavi werd in 2015 officieel eigenaar van Moeskroen maar liet de ploeg korte tijd later over via een Maltese constructie aan zijn neef Adar. Later volgden dus Piempongsant en Lopez. Zahavi is een nauwe zakenrelatie van Abramovich. Hij was onder meer tussenpersoon bij de verkoop van Chelsea aan de Russische oligarch. Zahavi regelt alles. In 2019 werd bekend dat de Israëlische jurist Udi Shochatovitch de nieuwe eigenaar was van de Limburgse voetbalploeg SK Lommel. Tot drie jaar terug was Shochatovitch de advocaat van Pini Zahavi. Udi Shochatovitch en Pini Zahavi zijn sedert 2016 samen aandeelhouder van de Maltese offshore holding BMVP. Udi Shochatovich beheert in het Afrikaanse land Gambia de opleidingsschool Super Stars Academy en de gelijknamige voetbalploeg die aantreedt in de derde Gambiaanse voetbalklasse. Hij is ook directielid van de Israëlische topclub Maccabi Haifa.
Wanneer bleek dat Shochatovich niet alleen jurist was maar ook spelersmakelaar kwam er een eind aan het Lommels verhaal. De Israëliet vertrok even snel als hij was gekomen. (Lees verder onder de foto)
Waar Zahavi passeert, kijkt Abramovich mee. Of neen, eigenlijk kijkt Eugène Shvidler mee. De 58-jarige Shvidler werd geboren in de Russische stad Ufa als zoon van een welstellend Joods gezin. Jij startte zijn carrière bij Deloitte & Touche in New York en werd Amerikaans staatsburger. Later keerde hij terug naar Rusland, waar hij samen met Roman Abramovich de oliehandel Runicom S.A. oprichtte. In 1995 werkten beiden samen om de controle over oliegigant Sibneft te krijgen. In oktober 2005 verkochten ze Sibneft aan het Russische staatsenergiebedrijf Gazprom voor 13 miljard dollar. Het werd de basis van hun imperium. Shvidler is voorzitter van Millhouse LLC, het investeringsbedrijf dat hij deelt met Abramovich. Hij is eigenaar van de Château Thénac-wijngaard in Frankrijk en bezit verschillende luxepanden.
Wie het geluk heeft te kunnen afreizen naar het eiland St Barth in Caraïben zal daar verschillende luxejachten zien liggen. Dat plaatje wordt gedomineerd door de Eclipse van Roman Abramovich. Goed voor een waarde van 700 miljoen dollar telt de jacht negen dekken, 18 hutten voor gasten, 100 bemanningsleden, een zwembad van 50 voet dat kan worden omgebouwd tot dansvloer en ruimte voor drie helikopters. Net langszij ligt Le Grand Bleu, een schip van 150 miljoen dollar dat eigendom was van Abramovich tot hij het in 2006 verkocht aan zijn beste vriend en zakenpartner Eugene Shvidler. Moeilijk uit te maken wie wat eigenlijk bezit. (Lees verder onder de video)
In St Barth doet Abramovich goede zaken met Christian Wattiau, de uit België afkomstige makelaar die op het Frans-Caraïbische eiland samen met de groep Christies het exclusief vastgoedkantoor Sibarth Real Estate runt. In 2009 betaalde Abramovich 61 miljoen euro aan Sibarth voor de aankoop van het luxe verblijf gekend als Gouverneur Bay. De banden tussen Sibarth en Abramovich werden er daarna alleen maar sterker op. De Russische oligarch houdt wel van enige luxe. En noblesse oblige. Kocht hij het resort Gouverneur over van de familie Rockefeller dan kocht hij in 2001 al het Chateau de la Croë over van de familie Onassis. Het Chateau de la Croë ligt op de Cap d’Antibes aan de Franse Côte d’Azur. Abramovich investeerde 30 miljoen euro in de renovatie van het kasteel. Een belangrijk deel daarvan ging naar de Belgische familie Wirtz. Peter Wirtz, de zoon van de bekende landschap designer wijlen Jacques Wirtz, legde de parktuin aan rond het Chateau de la Croë.
Ondertussen werkt de oligarch aan zijn opvolging. De 29-jarige Arkadiy Abramovich is de oudste zoon van de vijf kinderen die Abramovich heeft met zijn eerste echtgenote Irina Malandina, een voormalige Aeroflot-stewardess. Het echtpaar ging uit elkaar in 2007. Arkadiy heeft ook twee jongere halfbroers en -zussen: Aaron en Leah Lou. Arkadiy is de oprichter en eigenaar van ARA Capital, een investeringsvehikel dat onder meer de controle heeft over het olie- en gasbedrijf Zoltav Resources, een bedrijf genoteerd op de London Stock Exchange. In 2010 lanceerde de tiener Arkadiy een bod op de Deense top voetbalploeg FC Kopenhagen. Dat bod werd echter niet gerealiseerd. In 2013 begon Arkadiy te werken als stagiair bij het Londense kantoor van de Russische VTB Bank. Met Zoltav controleert hij een volledige licentie voor gasexploratie in het Bortovoy-gebied, goed voor onder meer 750 miljard kubieke voet onderbouwde gasreserves. Hij investeerde ondertussen ook zwaar in verschillende Russische land- en tuinbouwbedrijven.
Wie het imperium van Roman Abramovich wil ontmantelen, zal veel werk hebben, talloze valkuilen moeten vermijden en ettelijke verborgen bommen en granaten moeten ontmijnen.
