Veel Rijkste Belgen zijn actief op cultureel vlak, als sponsor, als mecenas of gewoon als investeerder. Soms is het daarbij handig het nuttige aan het aangename te koppelen. Een positie als sponsor kan ook leiden tot de creatie van een nieuw netwerk. De Rijkste Belgen ontrafelt op regelmatige tijdstippen dergelijk netwerk. Wie ontmoet wie op welke plaatsen. Vandaag zitten we met het Fonds Baillet Latour in het hart van de Rijkste Belgen, knooppunt van geld en macht, diplomatie en politiek.
Kern van het Fonds Baillet Latour vormt het bezit van 5.485.415 AB Inbev aandelen. Daarmee weegt het Fonds tegen de huidige koers maar liefst 581 miljoen euro, goed voor een potentiële 31ste plaats op onze ranglijst, net voor Jan De Clerck van de groep Domo.
De familie Baillet von Latour is nauw verbonden met de creatie van de Belgische staat. Jean-Baptiste Baillet nam deel aan de Brabantse omwenteling en werd later voorzitter van het Congres dat de staat België in het leven riep. Zijn zoon Jozef werd in 1836 vice-voorzitter van de Belgische senaat. De jongste zoon, Ferdinand, was gouverneur van West-Vlaanderen, lid van de Raad van State en kamerheer van Willem I, Koning der Nederlanden. Hij kreeg twee zonen, Henry en Louis.
Henry de Baillet Latour (1876-1942) was stichtend voorzitter van het Belgisch Olympisch Comité en volgde Pierre de Coubertin op als voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité.
Zijn broer Louis was in 1900 getrouwd met de burggravin Antoinette de Spoelberch, dochter van Adolphe en Elise Willems. Elise Willems is de dochter van de stichter van de Leuvense brouwerij Artois. Daarmee werd meteen de grondslag van het familiaal fortuin Baillet von Latour verankerd. Hun zoon Alfred (1901-1980) was de laatste mannelijke afstammeling van het geslacht Baillet von Latour. Die keek aan tegen de uitdaging om een bestemming te geven aan de aanzienlijke erfenis van de familie. Liever dan het vermogen te laten versnipperen, en te veel successierechten te betalen, richtte hij enkele jaren voor zijn overlijden de Stichting Baillet Latour op. Die ging werken rondom vier pijlers: gezondheid, onderwijs, erfgoed en sport.
De combinatie van het Fonds is uniek: rijk aan geld en rijk aan invloed en macht.
Het Fonds is van oudsher een trouwe bondgenoot van de familiale aandeelhouders van AB Inbev. Het Fonds volgt ze in zowat alle beslissingen. Er is in de loop der jaren ook geen enkel aandeel van het Fonds verkocht. De aandelen vormen het basiskapitaal, de werking wordt betaald door de inkomende dividenden. En die zijn aanzienlijk. Voor dit jaar kan het Fonds buigen op een globaal bruto dividend van 19,8 miljoen euro, voor volgend jaar is dat 22,05 miljoen euro.
Deze combinatie van het Fonds is uniek: rijk aan geld en rijk aan invloed en macht. Het Fonds reikt jaarlijks een aantal medische prijzen uit, het richt universitaire leerstoelen in, is een actieve sponsor van de Olympische beweging, restaureert honderden klassieke Belgische meesterwerken en is daarnaast ook een belangrijke financier van de prinses Elizabethbasis op Antartica.
Het Fonds wordt beheerd door een raad van bestuur. Voorzitter van die raad is baron Jan Huyghebaert. Hij begon zijn carrière in de politiek als lid van de CVP, onder meer als kabinetsadviseur van Leo Tindemans en als gemeenteraadslid en Havenschepen van de Haven van Antwerpen. Hij werd voorzitter van het Uitvoerend Comité van de Kredietbank, nu KBC, en werd later voorzitter van de raad van bestuur van Almanij. Hij was ook voorzitter van de raad van bestuur van de KB Luxembourg, de eerste offshore bank die te maken kreeg met een georganiseerd lek.
Jan Huyghebaert nam sinds 2000 verschillende malen deel aan de Bilderbergconferentie. Hij was lid van de Coudenberggroep, een Belgische federalistische denktank, en was vicevoorzitter van de raad van beheer van de Koningin Elisabethwedstrijd. Daarmee sluit hij nauw aan bij een tweede bestuurder van het Fonds, graaf Yvan de Launoit. De familie de Launoit was lange tijd zakelijk gelieerd met Albert Frère en zijn holding GBL. Vader Jean-Pierre de Launoit, overleden in 2014, was een vertrouweling van koning Boudewijn en bezieler van de Koningin Elizabethwedstrijd. Zijn zoon Yvan volgt hem nu op.
De raad van bestuur telt verder zes vertegenwoordigers van de AB Inbev families, de Rijkste Belgen dus: graaf Arnoud de Pret Roose de Calesberg, burggraaf Grégoire de Spoelberch, burggraaf Philippe de Spoelberch, Philippine Emsens – de Mévius, die meteen ook de link legt naar de vermogende familie Emsens, en Eric Speeckaert, ooit nog bestuurder van de brouwerij en neef van André de Spoelberch, maar vooral gekend als boekenantiquair, bij kenners berucht vanwege zijn Top 100 die hij jaarlijks publiceert, een lijst van manuscripten en boeken van de 16de eeuw tot de 20ste eeuw die hij te koop aanbiedt tegen vaste prijzen.
De laatste familiale vertegenwoordiger is ridder Alexandre van Damme. Die is bij de brede publieke opinie vooral gekend als bestuurder van RSC Anderlecht en de man waar geen foto’s van bestaan. Wat een journalist van RTBf ertoe aanzette gewapend met een camera de tribunes van Anderlecht af te speuren om te eindigen met een groezelige paspoortfoto van de vermoedelijke Alexandre van Damme. Mocht er transparantie bestaan inzake het aandeelhouderschap van AB Inbev, op heden meer dan 200 aandeelhouders, dan zou het best kunnen dat Vandamme de rijkste onder hen is.
Pierre Drion was jarenlang CEO van Petercam, het op één na belangrijkste beurshuis van België dat nu is gefusioneerd met de zakenbank Degroof. Nu is Drion één van de belangrijkste private investeerders in start up biotech bedrijven.
De nu gepensioneerde André Querton bouwde een belangrijke diplomatieke carrière uit en was lang woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Querton is een fervente fan van stripverhalen, Kuifje in het bijzonder. Hij huurt het Vauxhallpaviljoen in het Brusselse Warandepark, tussen het koninklijk paleis en het parlement, om er zijn collectie strips in onder te brengen.
Fonds Baillet Latour: knooppunt van geld en macht, diplomatie en politiek
Graaf Jacques Rogge sluit aan bij het Olympisch verleden van de familie Baillet von Latour. Hij was van 2001 tot 2013 voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité. Recent werd zijn naam genoemd als bestuurder van de Dexia Banque Internationale à Luxembourg, de grootste besteller van Panamese offshore structuren in de Panama Papers, structuur die onder meer werd gebruikt door de familie de Spoelberch.
Baron Frans van Daele was decennia lang discreet één van de machtigste mensen van dit land. Gelieerd aan de CVP bouwde hij een diplomatieke carrière uit, werd onder meer kabinetschef van Herman Van Rompuy om te eindigen als kabinetschef van koning Filip. Hij kreeg daarbij de taak mee de soms wat wereldvreemde Filip te gidsen doorheen zijn koninkrijk, iets waar hij tot op heden redelijk in slaagt.
