De groep SCR-Sibelco mag de vergelijking dat geld het slijk der aarde is, letterlijk nemen. SCR-Sibelco werd groot door de ontginning van wit zand in de Kempen. Dat zand wordt voornamelijk gebruikt voor de productie van glas. Van op dat platform bouwde Stanislas Emsens een wereldgroep uit met mijnbouwactiviteiten, die zwaar verankerd is in Europa, de Verenigde Staten en Mexico.
SCR-Sibelco is zowat de minst bekende Belgische multinational. Stanislas Emsens stapte enkele jaren terug uit het bedrijf. De andere tak van de familie Emsens is gekend onder de naam Etex, het vroegere Eternit. Eternit is de naam van een fabricageprocedé voor cement op basis van asbestvezels (asbestcement), dat door de Oostenrijker Ludwig Hatschek uitgevonden werd.
Alphonse Emsens kocht in 1905 de licentie voor België. Dat procedé was duurzaam, isolerend en goedkoop en lag aan de basis van het fortuin van de familie Emsens, die nog altijd meerderheidsaandeelhouder van de groep is. Maar het materiaal draaide ook uit op een nachtmerrie en een last voor de groep, sinds de kankerverwekkende eigenschappen van het materiaal werden aangetoond. Asbest maakt elk jaar ongeveer 200 doden in België. In 2011 werd Etex in België voor het eerst veroordeeld tot een schadevergoeding door een rechtbank. In 2017 werd die uitspraak bevestigd voor het Hof van beroep.
Etex stopte in 1997 met de productie van asbest. Het bedrijf bleef wel tot 2002 in India eigenaar van een asbestproducerend bedrijf. Tot 2011 wist de groep alle juridische geschillen van zich af te schudden. Nog in datzelfde jaar maakte Etex bekend dat het de Europese gipsactiviteiten van het Franse Lafarge heeft overgenomen voor 1 miljard euro. Dat betekende een volledige strategische ommekeer voor de groep. In 2014 verwerft Etex de overige 20 procent van de gipsactiviteiten van Lafarge in Latijns Amerika en Europa. Volgens het bedrijf zullen ze op deze manier hun strategie beter kunnen implementeren en zal de financiële positie van de groep duidelijker worden.
In 2003 werd de groep Aliaxis afgesplitst van Etex. Aliaxis overkoepelt alles wat te maken heeft met plastic afvoermaterialen en sanitair voor de bouwsector. Aliaxis groeide ondertussen uit tot een eigen multinational.
Geen enkel lid van de familie Emsens mag een operationele functie uitoefenen in het bedrijf. Daardoor blijft het aandeelhouderschap en het management volledig gescheiden. De familie heeft wel vijf vertegenwoordigers in de raad van bestuur, onder wie de voorzitter, Jean-Louis de Cartier de Marchienne, de achterkleinzoon van de stichter.
De familie Emsens telt om en bij 200 afstammelingen. Ze heeft het overgrote deel van de Etex-aandelen in handen, 85 miljoen stuks die niet beursgenoteerd zijn en verhandeld worden op de markt van de openbare veilingen van Euronext. Elk jaar veranderen er enkele honderdduizenden van eigenaar.
In de zomer van 2020 werd duidelijk dat Duitse minderheidsaandeelhouders 20 % controleren van Sibelco. Midden de jaren ‘70 van de vorige eeuw nam Sibelco via een aandelenruil de Duitse groep Quarzwerke over. De Duitsers werden toen aandeelhouder van Sibelco. Hun juiste aandeel werd echter nooit bekend gemaakt. In juni 2020 kwam een conflict naar boven met die Duitse aandeelhouders. Moeilijkheden met één van de belangrijkste Amerikaanse dochters van Sibelco, de energiegroep Covia, eindigen in een verlies over 2019 van 672 miljoen euro. En corona zorgde er voor dat het bedrijf zijn uitgekeerd dividend moest terugschroeven. Daarbij bleek dat de Duitsers 20 % van het bedrijf controleren.
Eind 2020 bereikte de Amerikaanse energiegroep Covia een gerechtelijk akkoord waarmee het kon overleven in afgeslankte vorm. Covia is één van de grootste slachtoffers van de crisis op de Amerikaanse energiemarkt. Eind 2017 verwierf Sibelco 63 % van Covia. Nu is Sibelco mee het slachtoffer van het wankele Covia. De banden met de Amerikaanse groep werden definitief doorgeknipt. Sibelco incasseert over de voorbije jaren een waardevermindering van 1,8 miljard euro. In onze ranglijst valt het vermogen van de familie Emsens terug van 3,2 naar 2,6 miljard euro.
