Veel Rijkste Belgen zijn actief op cultureel vlak, als sponsor, als mecenas of gewoon als investeerder. Soms is het daarbij handig het nuttige aan het aangename te koppelen. Een positie als sponsor kan ook leiden tot de creatie van een nieuw netwerk. De Rijkste Belgen ontrafelt op regelmatige tijdstippen dergelijke netwerk. Wie ontmoet wie op welke plaatsen. Vandaag het de Duve Institute met onder meer Luc Bertrand en Etienne Davignon.
In de lente van 2013 pleegde de Belgische topwetenschapper en Nobelprijswinnaar Christian De Duve op 95-jarige leeftijd euthanasie na een slepende ziekte. De Duve kreeg in 1974 de Nobelprijs voor geneeskunde als ontdekker van de celorganellen lysosoom en peroxisoom. Hij voerde ook onderzoek naar insuline en glucagon. Zijn ontdekkingen leidden tot een belangrijke vooruitgang in de kankerbestrijding. Toch toonde hij zich later erg bescheiden over zijn wetenschappelijk werk. “Ik heb iets ontdekt wat bestond. Als ik het niet had gevonden, had iemand anders het wel gedaan.” zo zei hij.
De Duve kreeg in 1990 de persoonlijke titel van burggraaf toegewezen. Het door hem opgerichte Internationaal Instituut voor Cellulaire en Moleculaire Pathologie aan de UCL, de Franstalige katholieke universiteit, werd omgevormd tot het de Duve Institute. Het groeide uit tot een prestigieus onderzoekscentrum en kreeg dan ook een navenante raad van bestuur.
Jaarlijks budget van 15 tot 19 miljoen euro, goed voor 125 tijdelijke onderzoekers
Het instituut beschikt over een jaarlijks budget van 15 tot 19 miljoen euro. Eén derde daarvan komt van de UCL, één derde van het Ludwig Institute for Cancer Research, een onderdeel van de Duve Instituut, en nog één derde uit subsidies, giften en eigen middelen. Daarmee worden 250 mensen betaald. De helft daarvan zijn tijdelijke onderzoekers. 50 mensen zijn vast betrokken bij het instituut.
De UCL vaardigt twee bestuurders af naar de vzw. De eerste is Vincent Blondel, professor toegepaste wiskunde en rector van de UCL. Hij verving vorig jaar de aftredende rector Vincent Yzerbyt in de raad van bestuur van het de Duve Institute. De tweede is Jean-Christophe Renauld, lid van de Franstalige Académie royale de Médecine de Belgique en verbonden aan het de Duve Institute. Een andere bestuurder is Thierry Boon-Falleur, professor emeritus aan de UCL en verbonden aan het Ludwig Instituut. Boon-Falleur werd in 2012 in de adelstand verheven door de koning. Ook de 88-jarige UCL-professor emeritus biochemie Henri Beaufays zetelt in de raad van bestuur.
Maar onze belangstelling gaat uit naar de niet universitaire leden van de raad van bestuur. Daar vinden we een selecte keure terug van hoofdzakelijk vertegenwoordigers van de Franstalige klassieke haute finance voorzien van adellijke titels. Voorzitter van de raad van bestuur is baron Luc Bertrand, de man die na jaren aan het hoofd te hebben gestaan van de holding Ackermans & van Haaren nu langzaam plaats maakt voor jongere opvolgers. Bertrand ontpopte zich na het Fortis-débâcle tot belangrijkste woordvoerder van de financiële wereld in België. Hij liet zich daarbij onder meer opvallen door de vorige centrum-linkse regering Di Rupo te omschrijven als extreem links.
In het de Duve Institute ontmoet Bertrand onder meer de oudste financiële krokodil Etienne burggraaf Davignon, gewezen PSC-politicus, gewezen Europees commissaris en gewezen topman van de oude Belgicistische holding Generale Maatschappij. Net als Bertrand is Davignon langzaam maar zeker aan een terugtocht bezig uit de actieve financiële wereld. Hij behoudt nog een aantal mandaten waaronder die bij voetbalploeg Anderlecht en het F1 circuit van Spa-Francorchamps. Zijn neef Olivier treedt ondertussen in zijn voetsporen. Eén van de belangrijkste mandaten van zijn neef is ongetwijfeld die van bestuurder in de holding Verlinvest, een vehikel van de rijkste families achter AB-Inbev. Davignon houdt zelf ook een kleine participatie aan in Verlinvest.
Nog een vertegenwoordiger van de Rijkste Belgen is François Casier, aandeelhouder en directeur bij de voedingsgroep Vandemoortele. Hij is er onder meer in het gezelschap van baron Maurice Velge, één van de grote Antwerpse havenbazen en broer van wijlen Jean-Charles Velge, gewezen voorzitter van de groep Bekaert en gehuwd met de Gentse Marie-Louise Van Houtte, dochter van de Belgische oud-premier en minister van Staat Jean Van Houtte. Vader Velge was gehuwd met Isabelle Bekaert, dochter van de stichter van de groep. Léon Bekaert was dan weer gehuwd met een zuster van Max Velge. Verder is er ook Jacques van Rijckevorsel, tot voor kort directeur bij Solvay en nu topman van de universitaire ziekenhuizen Saint-Luc. Emmaneul de Beughem sluit het rijtje. De Beughem is verantwoordelijk voor buitenlandse investeringen bij het Brussels Agentschap voor de Onderneming.
