Vier jaar terug richtte de toen 46-jarige Jean-Pierre Latere, geboren in Lubumbashi, samen met zijn echtgenote Kabamba Nkongolo in het Waals-Brabantse Waver het biotech bedrijf EsoBiotec op. De ervaren onderzoeker raakte gefascineerd door één vraag: hoe kunnen de lichaamseigen cellen die kanker te lijf gaan, sneller, eenvoudiger en goedkoper geproduceerd worden door de patiënt zelf? Eind vorig jaar maakte Latere bekend dat zijn bedrijf de eerste klinische test had uitgevoerd. Nu legt de Amerikaanse farmareus AstraZeneca 425 miljoen dollar op tafel om het bedrijf over te kopen. Indien Latere lukt in zijn onderzoek en er in slaagt patiënten zelf anti-kankercellen te laten aanmaken, stijgt de overnameprijs die de Amerikanen willen betalen tot 1 miljard dollar. Jean-Pierre Latere komt alvast nu onze ranking binnen met 75 miljoen euro.
Jean-Pierre Latere Dwan’Isa studeerde chemie in Luik. Na een postdoctoraat aan de universiteit van Michigan gaat hij aan de slag als researcher voor Johnson & Johnson, daarna als manager bij het Waalse biotechbedrijf Cardio3 Biosciences, het latere Celyad, met tussendoor nog een functie bij de Amerikaanse multinational Dow Corning. “In 2020 kwam ik op een kruispunt”, vertelt hij in een interview op de website van Investsud, één van de aandeelhouders van het bedrijf. “Door covid stond iedereen even stil bij zijn leven. Ik was 45 jaar en ik besefte dat ik nog twintig jaar voort kon werken. Die periode wilde ik besteden aan grensverleggend onderzoek, want ik besefte dat er nog te veel mensen aan kanker lijden en dat we er niet voldoende kunnen behandelen.” Centraal daarin staat de vraag of het menselijk lichaam zelf in vivo de aangepaste cellen kan maken die de kanker aanvallen. De aanmaak van zulke cellen gebeurt tot nu toe vooral buiten het lichaam. De Amerikaanse gigant Johnson & Johnson heeft bijvoorbeeld in Gent een groot productiecentrum voor zogenaamde CAR-T-cellen, die genetisch aangepast worden om de kankercellen te bestrijden. Maar dat is een duur en tijdrovend proces.
De vraag of dat ook in het lichaam zelf kan gebeuren, is nog niet beantwoord. De therapie van EsoBiotec is de eerste klinische test van in vivo aanmaak van zogenaamde CAR-T-cellen. De test vindt plaats in China, in samenwerking met Pregene Biopharma, de resultaten worden later dit jaar verwacht. Bij de eerste proefpersoon, die leed aan de ziekte van Kahler, verliep de test positief. AstraZeneca zet zich dus achter het onderzoek en plaatst daar heel wat middelen tegenover, geld dat nodig is om het onderzoek af te ronden. Indien het lukt kan de kankerpatiënt met een eenvoudige inspuiting zelf kankerwerende cellen gaan produceren.
Latere vond in eerste instantie kapitaal voor zijn bedrijf bij enkele vrienden en kennissen. Later stapten een zestal professionele investeerders aan boord en brachten 22 miljoen euro kapitaal aan. Zij passeren nu mee langs de kassa. Het gaat dan onder meer om de Waalse overheidsdurfkapitaalfondsen Wallonie Entreprendre, en dat van Charleroi, Sambrinvest. Een derde Waalse investeerder is Investsud, waar vooral familiale ondernemers achter zitten. Ook het farmabedrijf UCB is een investeerder, evenals een Nederlands en een Spaans fonds.
