Vlaamse asbestfactuur kan oplopen tot 23 miljard euro (maar Eternit blijft buiten schot)

De Vlaamse regering heeft een actieplan klaar om Vlaanderen tegen 2040 asbestveilig te maken. Wie risicovol asbest wil laten verwijderen, zal kunnen rekenen op een financiële tegemoetkoming. Maar de miljoenen die Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege (CD&V) daarvoor wil vrijmaken, zijn een druppel op een hete plaat. Volgens de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij OVAM zijn nog ongeveer 2,3 miljard kilogram asbesthoudende materialen aanwezig in gebouwen en infrastructuur. Asbestvezels veroorzaken longvlieskanker, opruiming is duur. Tegen een (lage) prijs van 10 euro per kilogram kost die opruiming 23 miljard euro. Schauvliege laat onderzoeken of ze de historische producent Eternit kan laten meebetalen in die operatie maar ze koestert ter zake weinig hoop. Eternit is in handen van de familie Emsens.



Overal in Europa dansen openbare overheden rond de hete asbestbrij. In België zijn de productie en toepassing van asbest en asbesthoudende materialen respectievelijk sinds 1998 en 2001 verboden. Eén van de problemen daarbij is dat veel van dat asbest werd gerecycleerd en werd verwerkt in onder meer grondwerken. Zonder bijkomende incentives verwacht OVAM dat asbesthoudende producten pas tegen 2070 grotendeels verdwenen zullen zijn. (Lees verder onder de illustratie)

Mogelijkheden van aanwezigheid van asbest in huis.

Nog decennia lang daarna zal asbest blijven dodelijke asbestkankers veroorzaken. Voor die kankerpatiënten werden schaderegelingen uitgewerkt, zowel door de overheid als door het bedrijf zelf. Er vielen ook al enkele principiële uitspraken in rechtbanken over aansprakelijkheid van Eternit, wereldleider in de verwerking en aanmaak van asbestproducten. Maar over opruiming is daarentegen financieel nog niets geregeld. De juridische aansprakelijkheid is moeilijk. Er is Eternit als producent, maar er is ook de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever van de werken, van de uitvoerder en van de overheid die vergunningen toekende.

Wat wil de Vlaamse regering doen? Tegen 2022 komt er een verplichte opmaak van een asbestinventaris bij de verkoop van gebouw en tegen 2032 komt er een asbestinventaris voor alle gebouwen van voor 2001. Het actieplan mikt op de versnelde verwijdering tegen 2034 van de meest risicovolle asbesttoepassingen in onder meer asbestdaken- en gevels om dan tegen 2040 te komen tot een volledige afbouw van alle asbestproducten die in slechte toestand zijn.