“Becoming the world’s biggest brewer”. Met deze duidelijke titel hebben vertegenwoordigers van de drie Rijkste Belgische families de geschiedenis van hun bedrijf AB Inbev te boek gesteld. De vier aandeelhouders die uit de discrete schaduw wilden treden waar ze normaal in vertoeven zijn Philippe de Spoelberch, Arnoud de Pret en Alexandre en Philippe Van Damme. En hun doelstelling is duidelijk: het verhaal van de biergigant AB Inbev is niet enkel een succesverhaal, het is ook een verhaal over het succes van familiaal kapitalisme, een gegeven dat lang in de ideologische verdomhoek zat maar dat in de 20ste eeuw terug wind in de zeilen kreeg.
De families deden een beroep op historici en economen van de KU Leuven en de Université Libre de Bruxelles om het boek vorm te geven. “We lieten dit boek maken voor de nieuwe generatie van onze families”, zegt de Pret aan De Tijd. “Maar we willen ook laten zien hoe een bedrijf kan uitgroeien tot een internationale onderneming mét familiale verankering. Cruciaal daarbij is dat de families altijd hebben samengewerkt. Nooit heeft iemand de macht gegrepen. Beslissingen konden en kunnen alleen met unanimiteit worden genomen.”
Stabiliteit bewaren in het aandeelhouderschap, over de generaties heen om op die manier opgebouwd vermogen te continueren en te optimaliseren. Dat is de uitdaging voor familiale multinationals. De drie familietakken maakten in 1989 een aandeelhouderspact, drie jaar nadat Artois en Piedboeuf waren gefusioneerd tot Interbrew. Met het pact werden 50 familieleden als aandeelhouder aan elkaar geklonken. Ze mochten hun aandelen enkel verkopen aan familie. Meteen werden de aandeelhouders ook losgekoppeld van het management en het dagelijks beleid.
Nog tot 2034 zijn de Rijkste Belgen binnen AB Inbev vast geklonken aan hun Braziliaanse co-aandeelhouders
Het duurde maar drie jaar vooraleer het pact zijn nut bewees en wel met het overlijden van Rodolphe van der Straten Ponthoz. Hij stamde af van Artois-patriarch Edmond Willems, net als de families de Spoelberch, de Mevius, de Pret Roose de Calesberg en de Ways Ruart. Samen controleerden ze 88 procent van het bedrijf, tegenover 12 procent voor de Van Dammes. Maar na het overlijden sloot de familie van der Straten zich aan bij de broers Alexandre en Philippe Van Damme. Hun macht verdubbelde naar 25 tot 30 procent. Meteen stonden ze op gelijke voet met de Spoelberchs. Ook na de de fusie met het Braziliaanse AmBev in 2004 bleven de families aan elkaar geklonken. “De Brazilianen hebben ons systeem van unaniem beslissen overgenomen. Nog tot minstens 2034 werken we samen via een Nederlandse stichting.”, zegt de Pret. “Het aandeel van de Belgische families is verwaterd, maar we zijn nog steeds aan boord en het bedrijf is Belgisch gebleven.” Voor alle duidelijkheid, het boek stopt in het jaar 2000. De actualiteit blijft voorlopig nog bedekt met een dikke laag discretie.
