De Koninklijke Schenking ontbloot

Het Kasteel Hertoginnedal, op de grens van Oudergem en Sint-Pieters-Woluwe, is verhuurd door de Schenking aan de Regie der Gebouwen voor een periode van 18 jaar. De jaarlijkse huurprijs bedraagt 100.000 euro. Hertoginnendal staat ter beschikking van de FOD Kanselarij van de Eerste Minister en de FOD Buitenlandse Zaken. Buitenlandse staats- en regeringshoofden kunnen er logeren, en er worden ook conferenties, vergaderingen en recepties georganiseerd door de regering. Wanneer het kasteel niet bezet is, kan het ook gehuurd worden door derden, op basis van een tariefschema tussen 1045 en 3765 euro, variërend naar gelang het aantal deelnemers en het volume van de gehuurde ruimte. Hoewel ze het kasteel huurt, heeft de Regie der Gebouwen in 2018-2019 het buitenschrijnwerk van Hertoginnedal zelf laten restaureren. Kostprijs: 637.000 euro.

5.000 hectare bossen, 1650 hectare landbouwgrond, 8 parken en 77 gebouwen. Daaronder 2 serres, 2 villa’s, 2 kapellen, 3 kantoorgebouwen, 4 museumgebouwen, minstens 9 kastelen, 9 andere panden (waaronder een filmzaal, een rusthuis en een voormalig treinstation), 13 hoeves en 29 woonhuizen. Tenslotte is er ook nog sportinfrastructuur, waaronder drie golfterreinen, twee boogschietterreinen en een tenniscomplex. Dat is zowat de inventaris van de Koninklijke Schenking. Deze merkwaardige uitloper van de erfenis van koning Leopold II bleef tot op vandaag een goed bewaard geheim. Nu werd dit dossier opengebroken. Opmerkelijk is dat de Schenking zelf geen waarde kan kleven op haar volledig patrimonium. Ook opmerkelijk is dat een aantal kosten voor onderhoud van gebouwen waar de koninklijke familie woont, worden afgewenteld op de belastingbetaler. Iets wat de Schenking zelf ontkent.



De redacties van Knack, Apache de Tijd en de VRT maakten gebruik van de wet op de openbaarheid van besturen om de jaarrekeningen van de Koninklijke Schenking te kunnen inkijken. Die Schenking staat al langer ter discussie. Al in 2007 pleitte professor Herman Matthijs voor meer transparantie. Die is er nu. En meteen worden ook een aantal vragen gesteld. (Lees verder onder de foto)

Het Dudenpark in Vorst is een wandelpark met een bestemming van ‘algemeen belang’. Sinds 2006 is het beheer in handen van Leefmilieu Brussel. In de jaarrekening van de Koninklijke Schenking staat dat het Dudenpark 85.000 euro aan huurgeld opbracht in 2017. De onderhoudskosten van het park lagen dat jaar een pak hoger –ruim 150.000 euro.

De Schenking stelt een aantal villa’s en kastelen gratis en exclusief ter beschikking van de koninklijke familie. Zoals kasteel Belvédère (de woning van koning Albert II), de villa’s van prins Laurent en prinses Astrid en het buitenverblijf van koning Filip in Ciergnon. Andere eigendommen worden verhuurd of hebben een bestemming van algemeen belang gekregen. De Schenking werkt met 102 personeelsleden en wordt aangestuurd door een tienkoppige raad van beheer. Ze heeft een financiële reserve, spaarpotje zeg maar, van 35,64 miljoen euro. In 2018 haalde de Schenking 6,96 miljoen euro aan inkomsten binnen, uit verhuring, houtverkoop, jachtrecht, visrechten, de verkoop van hooi en diversen. Datzelfde jaar gaf de Koninklijke Schenking 6,45 miljoen euro uit aan allerhande kosten. (Lees verder onder de foto)

Aan de Brusselse Louizaplaats ligt een volledig gerenoveerd kantoorgebouw dat onder meer onderdak biedt aan de Brusselse Nederlandstalige ondernemingsrechtbank.

De wet bepaalt dat de Schenking ‘hare uitgaven moet bestrijden met de middelen waarover zij beschikt, zonder lasten voor de Openbare Schatkist’. Maar doorheen de jaren schoof de Koninklijke Schenking een aantal bezittingen met de daaraan verbonden kosten door naar de belastingbetaler. Zo betaalt de Regie der Gebouwen bijvoorbeeld het nieuwe buitenschrijnwerk van kasteel Hertoginnedal (637.000 euro) en de onderhoudskosten van een aantal Brusselse parken die eigendom zijn van de Schenking. De Schenking ontving in vijf jaar tijd bovendien meer dan 430.000 euro aan Europese landbouwsubsidies. (Lees verder onder de foto)

De Koninklijke Stallingen, ook wel ‘Noorse Stallingen’ genoemd, in Oostende. Ze zijn gebouwd in 1904 naar een ontwerp van de Noorse architect Knudsen. De stallingen liggen nabij het vroegere koninklijke chalet en dichtbij drie hectare gronden van de schenking waarnu de Ostend Tennis Club haar onderkomen heeft. De stad Oostende betaalt de Schenking jaarlijks 2100 euro huur voor het complex, maar wacht op erfgoedsubsidies om de broodnodige renovatie uit te voeren.

In een reactie ontkent gedelegeerd bestuurder Philippe Lens dat de grootste kostenposten van de Koninklijke Schenking locaties zijn waar de koninklijke familie gebruik van maakt. In de jaarrekening van de Koninklijke Schenking staat onder meer dat 2,9 miljoen euro van de 6,45 miljoen euro aan kosten uitgegeven werd voor het Koninklijk Domein van Laken. (Lees verder onder de foto)

Naast de Wellington Golf Oostende opende in 2015 het WZC James Ensor met een erkenning voor 124 bedden. Het rusthuis beschikt over luxesuites en is gebouwd in een stijl die aansluit met het golfterrein. De uitbating levert de Schenking jaarlijks ruim één miljoen euro op, omgerekende een vijfde van haar inkomsten.

U kan alle eigendommen van de Koninklijke Schenking bekijken op www.koningshuizen.be