De Britse koningin Elizabeth laat een persoonlijk vermogen na van 500 miljoen dollar aan persoonlijke bezittingen. Dat vermogen omvat investeringen in bedrijven, een kunstcollectie, sieraden en onroerend goed, waaronder het Sandringham House en het Balmoral Castle, zo weet het magazine Business Insider. Nu ze is overleden, zullen de meeste van haar persoonlijke bezittingen overgaan op prins Charles wanneer hij de troon bestijgt. Hij is daarbij vrijgesteld van erfenisrechten die in het Verenigd Koninkrijk kunnen oplopen tot 40 %. Nog meer indrukwekkend dan het persoonlijk vermogen is het beheer van de zogenaamde ‘Royal Firm’, goed voor maar liefst 28 miljard dollar. Een wandeling doorheen het Britse koninklijk vermogen.
Elizabeth erfde zelf bijna 70 miljoen dollar van de koningin-moeder wanneer die overleed in 2002. Het ging dan om investeringen in schilderijen, een postzegelverzameling, fijn porselein, juwelen, paarden en ook een dure Faberge-eierverzameling. Schilderijen in de collectie omvatten werken van Monet, Nash en Carl Fabergé.
De Britse koningin werd betaald via een belastingfonds dat bekend staat als de “Sovereign Grant”, dat jaarlijks aan de Britse koninklijke familie wordt betaald. Dit werkingsbedrag was vastgesteld op iets meer dan 86 miljoen pond in 2021 en 2022. Het geld moet dienen om officiële reizen te betalen net als eigendomsonderhoud en bedrijfs- of onderhoudskosten van het huishouden van de koningin in Buckingham Palace.
The Royal Firm: een familiebedrijf van 28 miljard dollar
En dan is er nog “The Firm”, ook bekend als de “Monarchy PLC”. Het gaat om een groep senior leden en publieke gezichten van het House of Windsor, de regerende koninklijke familie waar de koningin het hoofd van was. Samen exploiteren ze wat kan worden beschouwd als een wereldwijd zakenimperium dat elk jaar honderden miljoenen ponden in de economie van het Verenigd Koninkrijk pompt via televisie-evenementen en toerisme. “The Firm” omvat naast Elizabeth zeven andere leden van het koningshuis: prins Charles en zijn vrouw Camilla, de hertogin van Cornwall; Prins William en zijn vrouw Kate, de hertogin van Cambridge; Prinses Anne, de dochter van de koningin; en prins Edward, de jongste zoon van de koningin, en zijn vrouw Sophie, de gravin van Wessex.
De Britse monarchie bezit bijna 28 miljard dollar aan onroerend goed. Dat patrimonium kan niet worden verkocht. Forbes maakt volgend overzicht van dat vastgoed:
The Crown Estate: 19,5 miljard dollar
Buckingham Palace: 4,9 miljard dollar
Het hertogdom Cornwall: 1,3 miljard dollar
Het hertogdom Lancaster: 748 miljoen dollar
Kensington Palace: 630 miljoen dollar
The Crown Estate of Scotland: 592 miljoen dollar
The Crown Estate is een verzameling gronden en bezittingen die toebehoorden aan de Britse monarchie, die in het bezit was van koningin Elizabeth II. Maar dit is geen privé-eigendom van de queen, het wordt gerund door een semi-onafhankelijk openbaar bestuur. Toerisme en huurinkomsten zijn de belangrijkste geldmachines. In juni maakte de Crown Estate 312,7 miljoen dollar aan netto-inkomsten bekend voor het boekjaar 2021-2022, 43 miljoen meer dan het jaar ervoor.
De financiering voor de Sovereign Grant komt uit een percentage van de winst van die inkomsten, dat volgens het Koninklijk Huis aanvankelijk was vastgesteld op 15%. De subsidie werd in 2017-2018 verhoogd tot 25% om de renovatie van Buckingham Palace te ondersteunen en zou tegen 2028 moeten teruggebracht zijn tot 15%.
De subsidie wordt gebruikt om officiële uitgaven te betalen, waaronder salaris voor personeel, beveiliging, reizen, huishouding en onderhoud. Maar de privé-uitgaven van de koningin en haar uitgebreide familie worden betaald via een aparte vergoeding, de Privy Purse. Die ‘Queen’s Privy Purse’ is in wezen een portefeuille van eigendommen en activa die in vertrouwen zijn gehouden uit de 14e eeuw en die de majesteit van het hertogdom Lancaster privé-inkomsten verschaffen. “Eind maart 2022 had het hertogdom Lancaster 652,8 miljoen dollar aan netto activa onder controle, wat een netto overschot van 24 miljoen dollar opleverde. Deze hebben de vorm van onroerend goed en financiële activa”, staat in een verklaring op de website van het hertogdom Lancaster.
De netto-activa worden niet rechtstreeks aan de koningin betaald, maar de 24 miljoen dollar aan overtollige middelen wel. Deze financiering wordt belast en wordt voornamelijk gebruikt om uitgaven te dekken die nog niet door de Sovereign Grant worden gedekt. (Lees verder onder de foto)
Op een aantal punten loopt dit systeem gelijk met de situatie in België. De koninklijke familie controleert haar eigen financieel vermogen, waarvan de ware omvang goed geheim wordt gehouden, er is zo al genoeg ruzie in de familie. Daarnaast is er de ‘Koninklijke Schenking’. Die beheert de koloniale erfenis die Leopold II naliet aan de Belgische Staat. Die schenking bestaat hoofdzakelijk uit kunst en vastgoed. Ze staat los van het vermogen van de Saksen-Coburgs. Dat vermogen is trouwens maar een kleine fractie van wat de Britse koninklijke familie beheert. In beide gevallen is de financiële transparantie niet overdreven groot.
