Tot op vandaag werd het Londerzeelse Belchim Crop Protection, producent van gewasbeschermingsmiddelen, geroemd als één van de snelst groeiende Vlaamse bedrijven. Begin vorig jaar overleed eigenaar en CEO Dirk Putteman echter onverwachts op 60-jarige leeftijd. Met zijn verdwijnen werd duidelijk dat de groeicijfers van Belchim gebaseerd zijn op vervalste omzetcijfers. Begin dit jaar legde het nieuwe management een gecorrigeerde balans neer van het boekjaar dat afliep per eind september 2017. Daaruit blijkt dat de omzet onder Putteman met 63 miljoen euro kunstmatig werd opgeblazen. Op groepsniveau incasseert het bedrijf nu een verlies van 91 miljoen euro. Daardoor flirtte het bedrijf met het faillissement. Belchim overleeft enkel bij de gratie van de banken-schuldeisers.
Belchim was een succesverhaal en werd tweemaal officieel uitgeroepen tot een snelgroeiend bedrijf, een zogenaamde gazelle. Onder leiding van Dirk Putteman, omschreven als tomeloos ambitieus, groeide Belchim naar een groepsomzet van 500 miljoen euro. Volgens Putteman zou het bedrijf in 2020 700 miljoen euro omzet halen en wereldwijd in 97 landen actief zijn. Maar de man mocht het niet beleven. Hij overleed in januari 2018. Met zijn verdwijnen werd snel duidelijk dat hij de boel had belazerd. Het nieuwe management was genoodzaakt een nieuwe balans op te maken. De omzet van het moederbedrijf werd daarin teruggebracht van 317 naar 254 miljoen euro. De groepsomzet kwam uit op 436 miljoen euro. Putteman had dus 63 miljoen kunstmatige omzet gecreëerd door wat officieel een “aantal boekhoudkundige onregelmatigheden” worden genoemd. Volgens de revisor gaat het om een manipulatie van kortingen en rabatten. Dat laatste zijn kortingen op foutieve leveringen. Als groep omvat Belchim 25 vennootschappen over de hele wereld. Putteman is er blijkbaar in geslaagd zijn omzet op een handige manier kunstmatig op te drijven door cijfers te vervalsen in zijn internationaal netwerk.
Dat Putteman de zaak heeft opgelicht is extra pijnlijk voor de bedrijfsrevisor Vandelanotte die 11 jaar lang de balansen van Belchim controleerde en goedkeurde. Na het overlijden van Putteman voerden twee onafhankelijke auditkantoren een controle uit naar wat de revisor “materiële misslagen” noemt. Een wat vreemd taalgebruik. In administratieve taal is een ‘materiële misslag’ een ongewilde tikfout. Het verlies van 91 miljoen euro herleidt het eigen vermogen van de groep tot 11 miljoen euro. Vandelanotte stelt daarvan nog eens 2 miljoen euro handelsvorderingen in vraag. De revisor benadrukt dat Belchim enkel overleeft bij gratie van de banken. Het management spreekt van een noodzakelijke kapitaalverhoging van 45 miljoen euro, maar die werd nog niet doorgevoerd. Ook opmerkelijk is dat Belchim twee Japanse aandeelhouders had, ISK Biosciences met 28% en Mitsui Chemicals Agro met 10%. Putteman behield 62 procent. De Japanners waren zich blijkbaar van geen kwaad bewust. Het nieuwe management zegt nu ook een corporate governance charter uit te werken, een auditcomité op te richten en een controller aan te stellen.
Bij Belchim konden we niet direct enige commentaar krijgen op de feiten.
