Intercommunales: wie opende de politieke doos van Pandora?

Het journalistieke hek lijkt van de dam te zijn. PubliLec, de moedermaatschappij van PubliPart, heeft 1,7 miljoen euro aan loon uitgekeerd aan vier werknemers. Het zou gaan om consultants maar geen van de gecontacteerde Vlaamse bestuursleden kon dit met zekerheid bevestigen, zo schrijft Het Laatste Nieuws. De wereld van de intercommunales is een politieke doos van Pandora. Alle machtspartijen willen aanschuiven aan de tafel, ook de N-VA. Vraag is wie het debat in Vlaanderen heeft gelanceerd. Wij vermoeden de Franstalige socialisten. Dat ze daarbij hun Vlaamse broeders treffen, is dan maar zo. De tijd van de Internationale ligt al ver achter ons.



Het is lang geleden, ergens in de jaren ’80. De socialistische volksvertegenwoordiger Norbert De Batselier wandelt het parlement binnen met onder zijn arm een rood boekje, bij elkaar geniet en gestencild. Het was revolutionair, het was het eerste overzicht van politieke mandaten in intercommunales. Voor alle duidelijkheid, Norbert De Batselier zat toen in de oppositie. Later werd hij voorzitter van het Vlaams Parlement en nog later directeur van de Nationale Bank.

Politieke macht is financieel altijd verankerd geweest in intercommunales, zeker wanneer het over lucratieve dossiers gaat inzake energie, nutsvoorzieningen en telecommunicatie. De drie grote politieke families, christen-democraten, socialisten en liberalen, in alle gewesten, verankerden zich in die structuren die uitblonken door ontransparantie. Wanneer er wel duidelijkheid kwam, vonden advocaten al snel achterpoortjes om opnieuw zaken te regelen vanuit de luwte.

Siegfried Bracke

Begin dit jaar gaf N-VA politicus en kamervoorzitter Siegfried Bracke een opmerkelijk interview aan de parlementaire omroep Actua-TV. Gevraagd naar de impact van de kracht van verandering van zijn partij de N-VA zegt Bracke dat dit land in zijn huidige constellatie niet kan worden bestuurd zonder enige vorm van particratie. “De bestaande netwerken zijn bijzonder taai, aldus Bracke, daar is jaren minutieus aan gewerkt. Het zal nog jaren vergen om daar iets aan te veranderen.”

De N-VA dringt dus binnen in die netwerken. Nemen we één voorbeeld, Jeroen Overmeer, partner van het N-VA kamerlid Zuhal Demir, gewezen woordvoerder van de N-VA, nu kabinetschef Buitenlands Beleid van minister-president Geert Bourgeois. Overmeer is ondervoorzitter van de vervoersmaatschappij De Lijn, bestuurder bij de dochtervennootschappen LijnCom en LijnInvest, bestuurder bij Participatiefonds Vlaanderen, bestuurder bij Participatiemaatschapij van Vlaanderen (PMV) en van de herverzekeringsmaatschappij PMV Re Vinci. Daarmee willen we niets zeggen over Jeroen Overmeer, het Belgisch Staatsblad staat vol met dergelijke details.

Nemen we er nog eentje. Distributeur Infrax mag vier onafhankelijke bestuurders benoemen. Wie kiezen ze? Limburgs SP.a kopstuk Peter Van Velthoven, die zijn mandaat verpakt in zijn eigen vennootschap Admonitus, West-Vlaams CD&V kamerlid Hendrik Bogaert, Open VLD Vlaams parlementslid Willem Frederik Schiltz en zijn N-VA collega Gryffroy Andries. Zij vervoegen de ook al politiek samengestelde raad van bestuur die 17 zitjes telt naast nog eens 4 ‘waarnemers’ waaronder CD&V politicus Tom Dehaene.

Wouter Van Besien

Politici beginnen nu ook al elkaar te viseren. Antwerps Groen topman Wouter Van Besien vond dat de N-VA te veel buiten schot bleef. Dus stelde hij dat de N-VA schepen Koen Kennis de meeste mandaten bekleedt en ook eens mag zeggen hoeveel hij daaraan verdient. SP.a topman Johan Vande Lanotte zegt dan weer dat gemeenteraadsleden dergelijke mandaten van enkele honderden euro per maand nodig hebben om financieel rond te komen.

Wie heeft de intercommunale doos van Pandora in Vlaanderen open gezet? Er lijkt maar één partij te zijn die daarvoor zowel de kennis heeft als het motief. Paul Magnette weigerde VTM een interview in het Nederlands te geven. De PS-voorzitter was het beu dat Vlaamse journalisten neerbuigend schreven over de Waalse graaicultuur bij Publifin. Daar is dus nu een einde aan gekomen.