Meesteroplichter William Vandergucht revisited: de oplichtingszaak van de eeuw

Het is niet moeilijk en lijkt gemakkelijk. Laat de vrouw van een vroegere onderzoeksrechter een cheque uitschrijven van 10.000 Belgische frank. Verander het bedrag in 76.910.000 frank. Kies een lang weekend uit. Ga net voor sluitingsuur het geld incasseren bij een bevriende bankdirecteur. En vertrek daarop spoorslags met de noorderzon. Het is precies dat wat de meester oplichter William Vandergucht deed in 1983. Meteen was één van de meest roemruchte Belgische financiële oplichtingszaken geboren. De fameuze cheque van 76 miljoen euro is nu te zien in het zopas geopende “Museum van de Misdaad” in het Gentse stadsmuseum.



Verzekeringsmakelaar William Vandergucht werkte als schaderegelaar bij de verzekeringsmaatschappij “De Vaderlandsche”. Zijn werkgever zou zijn eerste slachtoffer worden. Vandergucht creëerde fictieve bedrijven waarmee hij contracten voor autoverzekeringen afsloot. Maandelijks liet hij zich door deze onbestaande firma’s via valse aangiften van auto-ongelukken 3 tot 4 miljoen frank uitbetalen. Op die manier incasseerde hij in totaal 107 miljoen Belgische frank, of nu 2,5 miljoen euro.

In 1977 kwam Vandergucht voor het eerst in aanraking met het gerecht. In de zomer van dat jaar werd in Sas van Gent het verdronken lijk van Jozef Leemans opgevist. Leemans was een ondernemer uit Zoersel die ook bij “De Vaderlandsche” werkte. Leemans’ vrouw had Vandergucht’s oplichtingspraktijken ontdekt en dit aan haar man doorverteld. Dat eindigde al snel in chantage. Maar er was meer. De vrouw zou ook gevallen zijn voor de charmes en het geld van Vandergucht. Die laatste werd verdacht van de moord op Leemans. Vandergucht zou Leemans eerst hebben verdoofd om hem daarna in de rivier te gooien. Maar het parket slaagde er niet in die feiten te bewijzen. Het onderzoek bracht wel de oplichtingszaken aan het licht. Vandergucht verdween 5 jaar in de cel.(Lees verder onder de foto)

Guy Jespers

Vandergucht leed erg onder zijn celstraf en hij zon op wraak van zogauw hij weer op vrije voeten zou zijn. Tijdens zijn gevangenschap leerde hij Guy Jespers kennen. Jespers was een onderzoeksrechter die in 1977 veroordeeld was wegens miljoenenfraude en een moordpoging op zijn vrouw. Jespers hertrouwde in de gevangenis met zijn maîtresse Ghislaine Clyncke. Vandergucht leerde ook haar beter kennen, wat hem later nog goed van pas zou komen. Vandergucht wist in zijn cel ook enkele blanco exemplaren van diplomatieke identiteitskaarten te bemachtigen. Zo kon hij zich later een andere identiteit aanmeten.

Nog maar net op vrije voeten of Vandergucht besloot hij een sluw plan ten uitvoer te brengen. Hij begon een vriendschap met een bankdirecteur die al jarenlang voor de ASLK werkte. In de laatste week vóór de Paasvakantie van 1983 vroeg Vandergucht de man of die er voor kon zorgen dat die vrijdag, 1 april, er voldoende geld in kluizen zou liggen. Hij legde hem uit dat hij vrijdag 75 miljoen Belgische frank op zijn rekening zou storten en het bedrag diezelfde dag wilde innen. De bankdirecteur ging akkoord en verleende Vandergucht zelfs extra bewaking tijdens de transactie. (Lees verder onder de foto)

Ghislaine Clinkce

Daarop schreef Jespers’ echtgenote, Ghislaine Clyncke, Vandergucht een cheque van 10.000 frank uit. Vandergucht veranderde het bedrag in 76.910.000 Belgische frank en ging het bedrag op 1 april 1983 op naam van Ghislaine Clyncke bij het Gentse ASLK filiaal innen. De ASLK, het latere Fortis, was toen nog een staatsinstelling en Vandergucht koos deze bank omdat hij zich op de Belgische staat wilde wreken.

Nog diezelfde vrijdag verdween Vandergucht spoorloos met een vals paspoort en 76 miljoen Belgische frank. Vanwege het lange paasweekend duurde het tot dinsdag voor de bank ontdekte dat de cheque ongedekt was. De gebeurtenis was op slag nationaal nieuws en een groot schandaal. Clyncke werd opgepakt als medeplichtige en het ASLK-personeel werd op de vingers getikt omdat ze grote fouten had gemaakt. Vandergucht bleef jarenlang spoorloos, beschermd door de nieuwe identiteit die hij zich had aangemeten. Bijna 9 jaar later, op 11 juli 1992, werd hij dood teruggevonden in Nice, Frankrijk. De 49-jarige man bleek in zijn auto aan een hartstilstand te zijn overleden. Men kon hem via zijn vingerafdrukken identificeren. Van het verdwenen miljoenenbedrag wordt algemeen aangenomen dat Vandergucht het allemaal uitgegeven heeft. (Lees verder onder de foto)

De figuur van WilliamVandergucht inspireerde Guy Prieels bij het schrijven zijn recente boek “Bluf”, uitgegeven bij Houtekiet. De zaak Jespers inspireerde dan weer de auteurs Jef Geeraerts en Gust Verwerft.