De vier Belgische grootbanken BNP Paribas Fortis, ING België, KBC en Belfius hebben het kapitaal van Batopin opgetrokken met 20 miljoen euro tot 38 miljoen euro. Deze alliantie moet het netwerk van Bancontact geldautomaten gaan beheren. Maar er is meer. Tegelijkertijd moet ze het aantal geldautomaten in ons land tegen 2025 terugbrengen van 5.000 naar ongeveer 2.200 toestellen en dat verdeeld over 700 locaties. Die plannen uitvoeren verloopt niet zonder slag of stoot. Consumentenorganisaties hebben kritiek. En PS minister van Economie Pierre-Yves Dermagne eist dat de banken meer geldautomaten plaatsen. De Belgische Mededingingsautoriteit voert ambtshalve een onderzoek uit naar Batopin.
De Belg haalt gemiddeld om de vier weken geld af uit een automaat, een halvering in vijf jaar tijd. Toch wordt nog zowat de helft van alle transacties in cash betaald. Corona veroorzaakte dan weer een structurele terugloop van15 procent. De komende jaren wordt een verdere daling verwacht van 6 procent per jaar. Die jaar na jaar dalende geldafhalingen gaan gepaard met stijgende kosten voor beveiliging. De banken zijn de dure geldautomaten dan ook liever kwijt dan rijk. Met Batopin wordt het netwerk van geldautomaten losgekoppeld van het netwerk van concurrerende bankfilialen. Waar nu verschillende automaten in één straat staan, moet Batopin zorgen voor een meer rationeel en dus goedkoper netwerk.
Wie daar niet mee akkoord gaat, is minister van Economie Pierre-Yves Dermagne (PS). Die wil een betere spreiding van de geldautomaten. Hij sluit niet uit dat er een wettelijke regeling wordt opgelegd. Hij beschermt daarmee ook de kleinere gemeenten in Wallonië die in meer afgelegen gebieden zijn gesitueerd. Eind november vorig jaar zei Dermagne in de Kamer dat de Belgische Mededingingsautoriteit (BMA) een onderzoek voert naar Batopin “Het doel van het onderzoek is na te gaan of en in welke mate het Batopin-project de kwaliteit van de distributie van contant geld en de depositodiensten beïnvloedt, alsook de concurrentie tussen aanbieders van retailbankingdiensten.” zei de BMA daarop. “De opening van een onderzoek betekent niet dat de betrokken ondernemingen schuldig zijn aan concurrentieverstorend gedrag, noch loopt ze vooruit op de uitkomst van het onderzoek, dat zich nog in een vroeg stadium bevindt.”
“Zonder Batopin zit in 2025 30 procent van de gemeenten zonder geldautomaat, met Batopin zullen dat er minder zijn. De banken nemen wel degelijk hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Er hang ook een serieuze investering aan vast.” zo zegt men dan weer bij de bankalliantie. Met de nieuwe inplanting garandeert Batopin voor 95 procent van de bevolking een geldautomaat op maximaal 5 kilometer. Burgemeesters zijn nu al aan het lobbyen om een automaat in hun centrum te behouden.
Vier kleine banken en Bpost doen niet mee met Batopin. Ze hebben hun eigen alliantie Jofico. Die centraliseert alleen het beheer, niet de inplanting. Bpost moet als universele dienstverlener dan weer een geldautomaat plaatsen als er in een gemeente geen is. Bpost speelt momenteel in 62 gemeenten die rol van noodleverancier.