Panama Papers: van Poetin tot Platini

PoetinDe Midden-Amerikaanse staat Panama davert op zijn grondvesten nu miljoenen documenten zijn gelekt uit het advocatenbureau Mossack Fonseca. Uit die documenten blijkt hoe de machtigen en rijken der aarde via offshore financiering hun vermogen verborgen houden voor vriend en vooral voor vijand. De Russische president Vladimir Poetin komt in de schijnwerpers, maar net zo goed voetbal-bobo Michel Platini. In België is als eerste de naam gevallen van Franco Dragone van wie we eerder al het reilen en zeilen brachten. In België zet minister van Financiën Johan Van Overtfeldt (N-VA) de BBI prioritair aan het werk op het dossier.



De 11 miljoen documenten uit Panama, goed voor de periode 1977 tot eind 2015, kwamen terecht bij de Duitse krant Süddeutsche Zeitung. Die introduceerde het geheel bij het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) waar in België naast Knack de kranten de Tijd en Le Soir deel van uitmaken. De documenten bevatten bankgegevens, klanteninformatie en e-mails. Klokkenluider Edward Snowden noemde het dossier al “het grootste lek in de geschiedenis van de journalistiek”.

Volgens het ICIJ raken de documenten het persoonlijk netwerk van de Russische president Vladimir Poetin. Daarbij zou 2 miljard dollar zijn versast vanuit Rusland naar offshore rekeningen. Een deel van de fraude loopt over Sergei Roldugin, jeugdvriend van Poetin. Roldugin bracht Poetin in contact met zijn eerste echtgenote Lyudmilla en hij is peetvader van Poetin’s dochter Maria.

Centraal in het financieel circuit staat de Bank Rossiya. Yuri Kovalchuk, voorzitter van de Bank Rossiya, financierde onder meer de uitbouw van het exclusieve ski-oord Igora. Het was daar dat Poetins jongste dochter Ekaterina in 2013 in het grootste geheim huwde met Poetins vriend Kirill Shamalov. Sergei Roldugin zou ook aandeelhouder zijn van de Russische autoconstructeur Kamaz en van het reclamebureau Video International. Dit laatste werd opgericht door Mikhail Lesin, ook al een goede bekende van Poetin, die vorig jaar in verdachte omstandigheden verdween in Washington. De naam van Poetin zelf wordt in de documenten echter niet genoemd. De Russische president zelf zegt dat hij het slachtoffer is geworden van een campagne van desinformatie door de pers.

Een ander betrokkene is Sigmundur Davið Gunnlaugsson, premier van Ijsland, die miljoenen dollar zou geparkeerd hebben in Panama via de holding Wintris. Ook zijn echtgenote zou betrokken zijn in het fraudeschema. De oppositie eist zijn ontslag.

In het onderzoek worden verder de namen van de presidenten van Oekraïne en Argentinië, respectievelijk Petro Porosjenko en Mauricio Macri. Ook een van de rijkste mensen op aarde, de president van de Verenigde Arabische Emiraten, Sheikh Khalifa bin Zayed al-Nahyan, ontbreekt niet. Onder de genoemde ex-staatshoofden is de voormalige emir van Qatar, Hamad bin Khalifa al-Thani. Ook duikt de naam op van koning Salman van Saudi-Arabië, die van een tante van de Spaans koning Felipe VI, Pilar de Borbón en die van een neef van president Bashar al-Assad van Syrië, Rami Makhlouf.

Een andere betrokkene is Juan Pedro Damiani, advocaat in Uruguay en lid van het ethisch comité van de Fifa. Hij zou betrokken zijn in het fraudecircuit dat onder meer werd gebruikt door Michel Platini. Een andere naam die valt is die van de topvoetballer Lionel Messi. Ook de vrouw van EU-commissaris Miguel Arias Cañete, bevoegd voor Klimaat en Energie wordt genoemd in de Panama Papers. Cañetes woordvoerder zei tegen het consortium ICIJ dat de kwestie wordt onderzocht en dat de gedragscode van de Europese Unie niet is overtreden. Zijn vrouw zou al haar vermogen hebben opgegeven bij de Spaanse fiscus.