VASTGOED – Opus Dei zet kasteel van Dongelberg te koop

In het Waals-Brabantse Jodoigne staat het kasteel van Dongelberg te koop. Verkoper is de Belgische afdeling van de conservatief katholieke organisatie Opus Dei. Vraagprijs voor het domein van 10 hectare en het kasteel is 950.000 euro. Een opmerkelijk laag bedrag, maar het kasteel is dan ook dringend aan restauratie toe. Tot op vandaag organiseert Opus Dei op het domein retraites en opleidingen. Deze katholieke organisatie, die door haar onafhankelijkheid en haar conservatisme tot de verbeelding spreekt, telt in België om en bij 350 leken die zich aan de groep hebben verbonden. Ze staat voor een beheerd patrimonium van 10 miljoen euro.



Opus Dei, letterlijk ‘het werk van god’, werd lange tijd beschouwd als de extreem rechtse loge binnen het Vaticaan. Dat heeft enerzijds te maken met haar oprichter, de Spaanse priester Josémaria Escrivá. Die voelde zich goed thuis in het fascistische Spanje van Franco. Anderzijds benoemt Opus Dei onafhankelijk haar leken vicarissen en priesters wat haar een zweem van verdokenheid meegeeft. Het Werk, zoals ze in het Nederlands soms wordt afgekort, is ook niet bang om financiële banden aan te knopen met het bedrijfsleven. Voor de novellist Dan Brown was ze een uitstekende inspiratie om de kerkelijke hiërarchie in al haar menselijke ruwheid te schetsen.

Over de macht van Opus Dei binnen de tentakels van Vaticaanstad wordt veel gespeculeerd. Vorig jaar werd bijvoorbeeld de Amerikaan Greg Burke ontslagen als woordvoeder van het Vaticaan. Burke, ooit correspondent in Vaticaanstad voor het conservatieve Fox News, was een prominent lid van Opus Dei. Dat zijn ontslag gebeurde zonder veel commentaar versterkte enkel het giswerk. Burke was het tweede lid van Opus Dei die woordvoerder werd van de Heilige Stoel. Hij werd daarin vooraf gegaan door de Spanjaard Joaquin Navarro Valls onder paus Johannes-Paulus II. (Lees verder onder de foto)

Paus Franciscus (links) met de spaanse priester Fernando Ocáriz, vertrouweling van de vorige paus Jospeh Ratzinger en in 2017 benoemd tot nieuwe topman van Opus Dei.

In België beheert het Werk zijn vastgoed binnen de coöperatieve vennootschap CCC wat staat voor Centrale voor Culturele Centra. Die is eigenaar van het kasteel van Dongelberg. De exploitatie ervan is in handen van de verbonden vzw Campus. Dongelberg is een Nederlandse naam, daterende uit de tijd dat Heldenaken nog Vlaams grondgebied was. Het was ooit in handen van de Antwerpse familie Osy de Zegwaart die haar naam ook meegaf aan de iconische Cogels-Osylei in Berchem.

Het domein bestaat uit een park van10 hectare met daarop het kasteel en uit een bos van 12,5 hectare. In het park bevinden zich het kasteel, de zogenaamde ‘villa’ waarin het vormingscentrum en de hoteldienst van het Werk zijn ondergebracht, de vroegere kinderopvang van het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn en de met een muur omringde vroegere moestuin van een hectare. Doorheen het bos loopt een macadamweg, alsook de Brombaisbeek. Tussen beide ligt een vijver van anderhalve hectare met twee eilandjes. Het binnenste van het kasteel werd door de vroegere eigenaar omgebouwd tot een kindertehuis, waarbij heel de binneninrichting van het kasteel werd verwijderd. (Lees verder onder de fotoreeks)

Momenteel is enkel de villa onderhouden en in gebruik. Het kasteel ligt er in vervallen staat bij zoals blijkt uit de fotoreeks. Wie het kasteel koopt, dat trouwens niet beschermd is als monument, wacht dus een grondige heropbouw.