De Vlaamse regering heeft een Duitse professor gevraagd om het Ventilusproject te herbekijken. Het Ventilusproject moet vanaf 2027 de geproduceerde windenergie van op de Noordzee aan land brengen. Daarvoor moeten er zware stroomkabels aangelegd worden doorheen West-Vlaanderen. ‘Kankerkabels’ zeggen de West-Vlamingen. Het verzet van bedrijven en inwoners is groot. Ze willen de kabels ondergronds en niet boven hun hoofd. Een haalbare maar dure oplossing. Vlaams CD&V vice-premier Hilde Crevits wordt gegijzeld door haar eigen streekgenoten-burgemeesters. De Duitse professor zegt dat hij het dossier niet kan onderzoeken wegens belangenvermenging, maar Open VLD vice premier Bart Somers vindt zijn rapport oké. De CD&V top lekt ondertussen een plan om bedrijven en inwoners onder de kabels te herlocaliseren. Grootste inzet in volume vormt het bedrijf Skyline van de familie Vandenberghe. De werken aan Ventilus moeten ten laatste starten in 2024. In een verkiezingsjaar dus. De Vlaamse regering doet ondertussen aan ‘slow cooking’. Vraag is of er daarvoor water genoeg is in de West-Vlaamse kookpot.
Het rapport van de Duitse professor Dirk Westermann duidt een bovengrondse lijn als voorkeursoptie aan. Vanavond zit Westermann samen met de ontevreden burgemeesters, hoofdzakelijk CD&V’ers. Maar Westermann staat op de loonlijst van een Duitse dochter van Elia, de netwerkbeheerder die 5 miljard extra moet investeren wanneer de kabels bovengronds lopen. Dus zegt Westermann, ik kan niet alle opties doorgronden. Dat belette Vlaams viceminister-president Bart Somers (Open VLD) niet om maandagavond een tweet te lanceren over het verslag van de Duitse expert. “Het nieuwe Ventilusrapport ligt in lijn met het eerdere rapport van intendant Guy Vloebergh en sterkt ons in de overtuiging dat alleen de bovengrondse optie haalbaar en realistisch is.”, tweette hij tot ergernis van de tegenstanders die zich in snelheid gepakt voelen.
Voor Somers is het dossier duidelijk. Ook NV-A voorzitter Bart Dewever stelde eerder al dat enkel bovengronds kan. Zijn kolonel Vlaams minister Zuhal Demir, belast met het dossier, houdt voorlopig de lippen stijf op elkaar. Zo ook de CD&V top. Die lekte wel een studie naar Het Laatste Nieuws. De vraag over de schadevergoedingen zal zeer belangrijk worden de komende weken, zo klinkt het. De bal wordt daarmee meteen in het kamp gelegd van het kabinet Demir om die compensatieregeling voor te bereiden. Eind deze maand moet het exacte traject van de kabels wordt vastgelegd en dan moet bekend zijn welke bedrijven en gezinnen binnen de risicozone vallen.
Het CD&V plan om het dossier te ontmijnen is opmerkelijk. Wanneer 200 huizen en dus 200 gezinnen worden herplaatst tegen een gemiddelde schadevergoeding van 500.000 euro, dan kost dat 100 miljoen euro. Een gelijkaardig bedrag kan gaan naar de aanleg van een nieuw bedrijventerrein voor de herlocalisatie van bedrijven. Een luchtlijn creëert daarvoor de financiële ruimte. Volgens berekeningen van stroomnetbeheerder Elia kost de bovengrondse lijn 1,2 tot 1,6 miljard euro, terwijl een ondergrondse lijn 6 miljard kost. Wanneer de lijn er niet komt, is er geen mogelijkheid de stroom van de windmolens in zee aan land te brengen. Gevolg daarvan zou een veel duurdere electriciteitsprijs zijn voor de grote afnemers, de bedrijven dus, en mogelijke black outs voor bedrijven en gezinnen. Om nog te zwijgen van de strategische gevolgen en verloren investeringen. (Lees verder onder de foto)
Een aantal West-Vlaamse bedrijven hebben zich verenigd in de groep Involte en zetten de regering onder druk om te kiezen voor een ondergrondse oplossing. De grootse onder hen is de Izegemse specialist in databeheer Skyline Communications van de familie Vandenberghe. Die bouwde een prestigieuze kantoortoren met event capaciteit net op de plaats waar de kabels boven zouden komen. In het bedrijf werken om en bij 750 mensen. “Wanneer die kabels effectief boven ons hoofd komen, dan kunnen wij niet anders dan vertrekken. Het zou een te grote impact hebben op onze bedrijfsvoering”, zegt CFO Frederik Vandenberghe. “Blijven zou erg hypocriet zijn. We zetten al tien jaar hard in op het algemene welzijn van onze medewerkers. Bovendien heerst er een enorme ‘war for talent’ in onze sector. Niemand zal nog zo dicht in de buurt van een hoogspanningslijn willen komen werken door de gezondheidsrisico’s van de magnetische velden.”Hij stelt zich ook vragen bij de manier van werken van de overheid. “Wij leven al drie jaar in onzekerheid. De regering gaat met de voeten vooruit en toont bijzonder weinig respect voor ondernemingen en de inwoners. Je zou nochtans denken dat ze ondertussen genoeg ervaring hebben bij dergelijke projecten.”
