De Russische oligarch Roman Abramovich heeft het Brusselse advocatenkantoor Daldewolf onder de arm genomen om zijn dossier te verdedigen bij verschillende Europese instanties. In essentie is zijn boodschap dat hij de oorlog van Poetin tegen Oekraïne niet steunt. De oligarch werd op 17 maart op een zogenaamde “schurkenlijst” geplaatst door de Europese Raad van regeringsleiders. De meeste van zijn zichtbare belangen werden daarop in beslag genomen. Naast het lobbywerk zette Abramovich ook verschillende rechtszaken in de steigers tegen zowel de EU als het Verenigd Koninkrijk. Waarnemers zeggen nu al dat het lobbywerk weinig tot geen indruk maakt. “Ik denk dat bijna alle oligarchen – ze hebben geld, dus ze kunnen het betalen – ons brieven zoals deze hebben gestuurd met het verzoek om verwijdering van de lijst.”, zo wordt een EU-diplomaat geciteerd. Om de lijst te wijzigen is het akkoord nodig van alle 27 EU-lidstaten.
Het 35 pagina’s dikke dossier ter verdediging van Abramovich werd gelekt naar de nieuwswebsite EUObserver die zich toelegt op Europese berichtgeving. De 55-jarige Abramovich, die vooral bekend is als voormalig eigenaar van de Engelse voetbalclub Chelsea, onderhield nauwe banden met de Russische president Poetin. Zijn Brusselse advoacten vragen nu dat hij van de lijst zou worden geschrapt. “Na de aankoop van Chelsea Football Club is Abramovich een van de beroemdste Russische zakenlieden geworden. Het is echter verkeerd om deze bekendheid te vertalen naar betrokkenheid of invloed in Rusland.”, zeggen de advocaten van Daldewolf tegen de EU-Raad in Brussel. “De heer Abramovich heeft nooit zijn steun uitgesproken voor het beleid van de Russische Federatie ten aanzien van Oekraïne.”, gaan ze verder. Hij verdiende zijn fortuin voordat Poetin aan de macht kwam, nu “werkt hij grotendeels buiten Rusland”, en “zijn rijkdom is grotendeels buiten Rusland beheerd en geïnvesteerd”, merkten ze op.
Abramovich heeft de Israëlische, Portugese en Russische nationaliteit en zijn ‘family office’ was in Londen gevestigd, zo leert het dossier. Zijn bedrijven betaalden vorig jaar 48 miljoen euro aan belastingen aan het VK betaalden, zo wordt opgemerkt. De EU-sancties weerhielden hem ervan om ondanks zijn Portugese paspoort in Europa te reizen, aldus de advocaten die ook wijzen op de belangrijke filantropische donaties van de oligarch aan verschillende Israëlische stichtingen. Hij “bracht in de afgelopen 20 jaar meer dan 2 miljard Britse pond van zijn privéfondsen naar het VK”, kocht “een aantal privé-eigendommen” en “had bijna 1.000 mensen in het VK in dienst”, voegde Daldewolf eraan toe.
Het dossier bevat nog een tweede deel, gericht “aan wie het aanbelangt” en ondertekend door David Arkhamia, een Oekraïens politicus en ondernemer. Daarin stelt die dat Abramovich “actief deelnam aan de vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne” en dat “dankzij zijn inspanningen” meer dan “400.000 burgers zijn geëvacueerd”. Arkhamia was op vraag van de Oekraïnse president Zelensky betrokken bij de vredesgesprekken met Rusland. In een aantal rapporten wordt hij genoemd als een handlanger van de Russische gokindustrie.
Alles bij elkaar maakt het dossier weinig indruk op de Europese beslissingsmakers. De EU heeft sedert het begin van de oorlog in Oekraïne sancties opgelegd aan ongeveer 40 leden van de belangrijkste Russische zakenfamilies. De Europese sancties verbieden het verlenen van adviesdiensten aan Russische klanten maar juridische diensten zijn wel toegestaan. De financiële olievlek van de oligarchen lijkt stilaan op te drogen. Ook naar de toekomst toe is het weinig waarschijnlijk dat reguliere instellingen nog grote dossiers opzetten met Russische oligarchen.
