De Vlaamse regering heeft econoom Geert Noels gevraagd als onafhankelijk expert te zetelen in het economische relancecomité van de regering. Die keuze voor Noels is niet zo evident. De sterkhouder van de groep Econopolis staat er voor bekend vast te houden aan zijn onafhankelijkheid. Dat deed hij ook in deze coronacrisis. Op 26 februari tweette hij:‘Ik krijg berichten dat er dingen verzwegen worden. Dat deze ziekte onverwachte complicaties heeft die men niet durft te communiceren.’ Honderden haatmails werden daarop zijn deel. “Mijn dochter is samen met een Canadese Chinees. Zij volgde de situatie in China op de voet en spreekt de taal. Sinds januari stuurde ze me alarmerende berichten: ‘Papa, dat virus is veel erger dan wordt beweerd.’, zo zei hij daarover, “Eind februari kreeg ik ook direct messages van specialisten die me uitlegden hoe gevaarlijk en besmettelijk zo’n respiratory syndrome is. Ik viel van mijn stoel! En al helemaal toen diezelfde mensen zeiden dat ze al aan het hamsteren waren, omdat een lockdown onvermijdelijk zou worden. Intussen werd de bevolking gesust: het was maar een griepje, de mensen mochten gerust nog gaan skiën. Ik was razend. Het deed me denken aan de bankiers die vlak voor de bankencrisis hun aandelen verkochten, maar tegen hun klanten bleven doen alsof er geen vuiltje aan de lucht was.”
Het relancecomité van de Vlaamse regering wordt voorgezeten door Koenraad Debackere, professor innovatiemanagement aan de KU Leuven. Andere leden zijn naast Noels ex-Basf-topman en Voka-voorzitter Wouter De Geest, arbeidseconoom Stijn Baert (UGent), decaan van de Vlerick Business School Marion Debruyne en Ans De Vos van de Antwerp Management School. Het relancecomité heeft de opdracht gekregen om out-of-the-box te denken. Hun resultaat zal wellicht pas na de zomer bekend zijn.
Sinds kort staat deze baseline bovenaan de Twitter-account van Noels: ‘In tijden van volmachten is een kritische pers belangrijk.’ “Ook de Franstalige viroloog Marc Wathelet werd weggehoond. Die man heeft tien jaar onderzoek gedaan naar virussen aan Amerikaanse universiteiten.” zo zei Noels in gesprek met het weekblad Humo. “Als zo iemand minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) en de premier waarschuwt, verwacht je toch dat ze dat serieus nemen? Maar nee, geen reactie. Op Wathelets vraag heb ik zijn open brief getweet. Daarop noemde Maggie hem een dramaqueen. Zijn analyse was er knal op, maar zij schoof die terzijde. Er werd zelfs gezegd dat zijn cv niet zwaar genoeg woog. En Marc Van Ranst likete dat. Zoiets is in mijn sector echt not done. Als een collega waarschuwt voor een bom in het financieel systeem, zal ik dat ernstig lezen. Anders riskeer ik dat mijn klanten veel geld verliezen. En ben ik het oneens, dan ga ik die collega niet onderuithalen.”
Echt optimistisch voor de toekomst is Noels niet: “Wij geraken niet zomaar weer op ons oude niveau. Ons precoronamodel was niet duurzaam, het was gedopeerd met schulden. Na de bankencrisis zijn we enkel weer op dat niveau geraakt door nóg meer schulden te maken. Dat is geen optie meer. Maar we zitten vast aan dure engagementen uit het verleden: de pensioenen, de gezondheidszorg, de omvang van bedrijven… Ik ben dus pessimistisch over het herstel, we zullen een stukje verarmen. Maar in plaats daarvan kan er meer levenskwaliteit komen. Alleen: willen mensen aanvaarden dat ze dan minder op reis en op restaurant kunnen gaan?”
En de Econopolis-topman verwijst ook naar de biergigant AB Inbev, de financiële bakermat van de Rijkste Belgische families. “AB InBev wordt een goede case, aldus Noels. Gaat dat bedrijf delen moeten verkopen en kleiner worden, waardoor we weer lokale brouwerijen krijgen? Of krijgt het goedkope leningen van de centrale banken om een gigant te blijven? Ik ben voor dat eerste scenario. Als een grote, dikke boom omvalt, kunnen de boompjes eromheen beter groeien. De tewerkstelling kun je verdelen over die kleinere bedrijven. Trouwens, de impact op de tewerkstelling van kmo’s en eenmanszaken die omvallen, wordt nooit in rekening gebracht.”
UPDATE
Een lezer wijst er op dat de term “out-of-the-box” denken verkeerd is. Beter zou zijn: “outside-of-the-box” denken.
