Vorig jaar, omstreeks de lokale verkiezingen, waarschuwde de Knokse burgemeester Leopold Lippens met luider stemme voor de bouw van een kunstmatig eiland in de Noordzee pal voor zijn gemeente. Lippens was bezorgd voor de waarde van de vastgoedinvesteringen van zijn bewoners. Het was volgens de lokale oppositie ook al genoeg om die verkiezingen te winnen. Maar misschien had de burgemeester beter gewaarschuwd voor de gevaren van de paardenmarkt? Op deze zandbank één kilometer buiten het strand van Knokke zijn chemische bommen uit WOI gedumpt. Recent is er nu een verhoogde hoeveelheid TNT gemeten. Een mooi onderwerp voor de media, maar is er ook echt gevaar? Dat blijkt nog mee te vallen.
Een beperkte meting toonde een verhoging aan rond de paardenmarkt van de springstof TNT. N-VA europarlementslid Mark Demesmaeker bond de kat de bel aan in Het Laatste Nieuws vandaag. Maar de reactie van de overheid is bedaard. Er is geen reden tot ongerustheid, binnenkort zal het schip de Belgica verdere metingen uitvoeren.
Na de Eerste en Tweede Wereldoorlog werd massaal ongebruikte munitie in zee gedumpt. Ook voor de Belgische en Nederlandse kust. Ter hoogte van Knokke en in de Oosterschelde liggen twee van de grootste munitiestorten van de Noordzee. Het is er verboden te vissen of het anker uit te werpen, want er liggen grote hoeveelheden granaten, deels geladen met gifgas, op en in de bodem. (Lees verder onder de foto)
Het is niet duidelijk hoeveel bommen er liggen. Volgens een voormalig directeur van de baggerfirma Decloedt werd gedurende zes maand dagelijks 300 ton gestort. Speurwerk door dr. Luc Vandeweyer (Rijksarchief) en dr. Tine Missiaen (Universiteit Gent) leerde dat het hoofdzakelijk om chemische bommen met mosterdgas gaat.
Wat gebeurt er eigenlijk als een gifgasgranaat openbarst hetzij omdat hij is doorgeroest, hetzij omdat hij door een schip werd geramd? “Mosterdgas ziet er niet uit als een gas”, legde Missiaen enkele jaren terug uit in het wetenschappelijk tijdschrift Eos. “In een granaat lijkt het op een stroperige vloeistof. Het wordt pas gasvormig na de explosie. Dat verkleint de kans op een snelle verspreiding in het zeewater, want het goedje zou direct naar de zeebodem zakken. Bovendien heerst er in de Noordzee een sterke zeestroming, waardoor de kans op verdunning groot is.”
Explosiegevaar is er nog wel. De meeste bommen zijn immers “geladen”. Het grootste risico is hier een aanvaring met een groot schip dat strandt. Maar als zoiets gebeurt, zal het schip wellicht al vastlopen voor de paardenmarkt. Wat dan te doen? Niets eigenlijk, gewoon van nabij opvolgen. Het huidige beleid voorziet in de regelmatige controle van het munitiestort op de Paardenmarkt. Daarmee voldoet België aan de internationale afspraken inzake oude munitiestortplaatsen: niets aanraken, maar blijven controleren. Opruimen is gevaarlijker dan opvolgen. Voorlopig.
