NETWERK – Europalia, waar het ‘Belgique à papa’ zich terugvindt

Sedert 1969 zette Europalia 25 kunstenbiënnales op rond wisselende gastlanden. Dit jaar is Roemenië aan de beurt. De hele structuur van de organisatie is diep verankerd met Belgische wortels die leiden naar het koningshuis, de federale staat en de financiële en industriële machthebbers. Een analyse dus van een oud maar gebetonneerd Belgisch cultureel en politiek netwerk met vertegenwoordigers uit de adel, de banken, de industrie en de media.



Europalia International is een “Association Internationale sans but lucratif”, een soort internationale vzw dus. De raad van bestuur telt 18 leden waarvan de helft een adellijke titel draagt. In die raad vinden we meteen een aantal namen terug die in de onmiddellijk omgeving van de koninklijke familie staan. Het gaat dan om vicomte Etienne Davignon, van oudsher een vertrouweling van de Saksen-Coburgs, comte Paul Buysse, vertrouweling van koning Filip, en Véronique Paulus de Châtelet, gewezen magistraat en ex-Franstalig gouverneur van Brussel. Ook comte Herman Van Rompuy, gewezen federaal premier en Europees voorzitter, is bestuurder van Europalia.

Alexis Brounhs

De brug naar de industrie wordt hier getrokken door Alexis Brouhns, topman van de groep Solvay. Die laatste is mee in handen van de familie Janssen, goede bekenden van de koninklijke familie. Baron Jean Stephenne is een ander industrieel zwaargewicht in de raad van bestuur. Hij was lange tijd de topman van het farmabedrijf GSK en kent de rijke farmasector als zijn broekzak. Hij adviseert onder meer premier Charles Michel. In de raad van bestuur ontmoet hij ook Pierre Alain De Smedt, industrieel die carrière maakte in de autosector en ook topman was van de werkgeversorganisatie VBO.

De Waalse economie is vertegenwoordigd door Philippe Delaunois, lang CEO van de staalgroep Cockerill-Sambre en vertrouweling van de familie Frère. Aan Vlaamse kant zien we de aanwezigheid van baron Philippe Vlerick, die meteen ook de bank KBC vertegenwoordigt, en baron Luc Bertrand, nog steeds de sterke man van de holding Ackermans & van Haaren. Ook andere bankiers zijn goed vertegenwoordigd. Zo is er Herman Daems, nog steeds voorzitter van BNP Paribas Fortis, Regnier Haegelsteen, gewezen topman van Bank Degroof, en baron Bernard Snoy et d’Oppuers die zowel carrière maakte in de diplomatie als in het bankwezen.

Ook Eric Hemeleers is bestuurder van Europalia. Hemeleers is een graag geziene gast op de recepties van de Brusselse kunstverkopers. Met zijn bedrijf Eekman Art & Insurance is hij topspecialist in het verzekeren van kunst.

Koen Clement

Directeur generaal van Europalia is Koen Clement. Die zijn we hier al tegengekomen als oprichter van de nieuwe, Vlaamse Standaard Uitgeverij en als voorzitter van Studio 100. Clement maakte carrière in de Persgroep van Christian Van Thillo. Dat verklaart meteen ook waarom Christophe Convent bestuurder is van Europalia. Convent is de schoonbroer van Van Thillo en financieel expert binnen de Persgroep. Laatste opmerkelijke bestuurder van Europalia is Freddy Neyts, echtgenoot van Open VLD politici Annemie Neyts-Uyttebroeck, voorzitter van Open VLD Brussel en liason met de mediagroep Roularta van de familie De Nolf.

Europalia is nu in volle voorbereiding voor de volgende editie die in oktober dit jaar van start gaat met als gastland Roemenië. Paradepaardje van Europalia Romania wordt een prestigieuze tentoonstelling over Constantin Brancusi (1876-1957), omschreven als de meest invloedrijke beeldhouwer van de 20ste eeuw. Europalia wordt gedeeltelijk gefinancierd door het gastland en gedeeltelijk door verschillende federale Belgische instanties met als belangrijkste de Nationale Loterij en de FOD Buitenlandse Zaken. Dit jaar worden om en bij 200 evenementen georganiseerd op 50 locaties. De omvang van het budget van Europalia is niet bekend.

Veel Rijkste Belgen zijn actief op cultureel vlak, als sponsor, als mecenas of gewoon als investeerder. Soms is het daarbij handig het nuttige aan het aangename te koppelen. Een positie als sponsor kan ook leiden tot de creatie van een nieuw netwerk. De redactie van De Rijkste Belgen ontrafelt op regelmatige tijdstippen dergelijk netwerk. Wie ontmoet wie op welke plaatsen.